Πριν κάποιες μέρες δημοσιεύθηκε μια επιστολή του κου Καπόν (Αντιδημάρχου Επιχειρηματικότητας & Απασχόλησης / Δήμος Θεσσαλονίκης) στους Unided Reporters: 

http://www.unitedreporters.gr/articles/GR/Thessaloniki_pou_themoume/I_Thessaloniki_poy_theloyme/Neo_synedriako_kentro_sti_DETh_kai_metatropi_tis_ektasis_se_horo_politismoy_kai_prasinoy#.Uic5MT9jZmI.email

Το θέμα είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον μια και η πρόταση ήταν τεκμηριωμένη και ξέφευγε από τους αρχοντοχωριατισμούς που τον τελευταίο καιρό βλέπουμε.

Παρακάτω αναρτώ την επιστολή που του έστειλα:

Αγαπητέ κε Καπόν,

Χαίρομαι από καρδιάς που ανακινείτε ένα τόσο ζωτικό για την πόλη μας θέμα.

Δεν σας κρύβω πως εδώ και πάνω από 3 χρόνια έχω την αντίστοιχη ιδέα για την οποία δημοσίευσα 2 φορές στον Αγγελιοφόρο.

Πρώτα μια επιστολή στις 2-3-11:

Αγαπητέ κε Διευθυντά

Μένοντας στη Θεσσαλονίκη, σε μια πόλη με αδυναμία χάραξης αποτελεσματικής οικονομικής πρότασης ή πολιτικής, με το λαό της να θρηνεί πάνω στα ερείπια της πάλαι ποτέ κραταιάς βιοτεχνίας και βιομηχανίας της, επιχειρώ να μοιραστώ κάποιες σκέψεις μου μαζί σας.

Η πόλη μας (αλλά και κάθε άλλη περιοχή της χώρας μας) θα πρέπει να αρνηθεί, από τώρα και για μεγάλη διάρκεια στο μέλλον, οποιαδήποτε πρόταση δεν εμπεριέχει προστιθέμενη αξία, δεν παράγει, με άλλα λόγια, κέρδος για διανομή στο λαό της.

Σήμερα, γρήγορη ανάπτυξη μπορεί να προσφέρει, εκτός άλλων πιθανών τομέων, ο θεματικός τουρισμός (Θρησκευτικός, Ιατρικός, Επιστημονικός κλπ).

Η Θεσσαλονίκη διαθέτει έναν τεράστιο χώρο, πρακτικά αναξιοποίητο, στο κέντρο της. Είναι ο χώρος της Διεθνούς Εκθέσεως ενοποιημένος με τον χώρο του Γ' Σώματος Στρατού. Μια μετεξέλιξή του σε συνεδριακό κέντρο, δυνατότητος παγκοσμίων συνεδρίων (8-12000 συνέδρων), με παράλληλη κατασκευή, σε σχέση με αυτό, ενός πεντάστερου ξενοδοχείου (2000 - 3000 δωματίων, σε σχέση και αρμονική συνύπαρξη με το κτήριο του Γ Σώματος Στρατού) και βεβαίως με προσθήκη άφθονου πράσινου στον περιβάλλοντα χώρο, θα έλυε το πρόβλημα της εμπορικής οικονομίας του κέντρου της (Τσιμισκή και Ευζώνων), που σταδιακά φθίνει, θα την καθιστούσε ευρέως γνωστή διεθνώς  και θα δημιουργούσε μια σειρά μόνιμων θέσεων εργασίας.

Πέραν όλων αυτών, η γειτνίαση της συγκεκριμένης περιοχής, με μια πληθώρα μουσείων (Αρχαιολογικό, Βυζαντινό, Πολεμικό, Σύγχρονης τέχνης, Τελλόγλειο) με τα δύο πανεπιστήμιά μας (Αριστοτέλειο και Μακεδονίας) αλλά και με μια μεγάλη σειρά βυζαντινών εκκλησιών (της Παλαιολόγειας κυρίως αναγέννησης) και μνημείων (Λευκός Πύργος, Καμάρα, Ροτόντα), καθιστά εφικτή την, και σε ιστορικό βάθος, γνωριμία της πόλης μας από τους συνέδρους.

Ασφαλώς η αδυναμία χρηματοδότησης ενός παρόμοιου εγχειρήματος οδηγεί στην ανάγκη εξεύρεσης στρατηγικού επενδυτή με αντιστάθμισμα, ασφαλώς, τη χρήση του χώρου για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Παρακαλώ να σημειώσετε πως τα παγκόσμια συνέδρια έχουν συγκεκριμένες λειτουργικές ανάγκες, επιβάλλουν διαστάσεις και υποδομές χώρων, πραγματοποιούνται σε ελάχιστε πόλεις στον κόσμο και οι συμμετέχοντες σε αυτά είναι, κατά κανόνα, οικονομικά ισχυρότεροι των λοιπών τουριστών.

Αντιλαμβάνομαι πως μια τέτοια πρόταση θα ήταν, ενδεχομένως, άκρως δελεαστική και για την Αθήνα, όμως, η ανάπτυξη σήμερα της περιφέρειας φαντάζει ένα στοίχημα που θα πρέπει από όλους μας να υποστηριχτεί.

 Ένας παγκόσμιος αρχιτεκτονικός διαγωνισμός μπορεί να διαμορφώσει ένα απολύτως αξιόλογο, από αισθητικής απόψεως, αποτέλεσμα που να αποτελέσει αφ' εαυτού αξιοθέατο (περίπτωση της Valencia όπου το complex που σχεδίασε ο Calatrava και που δεν ολοκληρώθηκε ακόμη, αποτελεί ήδη αξιοθέατο της πόλης και αύξησε από μόνο του τον τουρισμό - αν δεν κάνω λάθος - κατά 60%) χωρίς να αφαιρεί από την πόλη το αναγκαίο πράσινο που έχει ανάγκη.

Στη συνέχεια μια δεύτερη (σχεδόν όμοια) σε απάντηση κάποιων ειδικών σχεδιασμών που είδαν τη δημοσιότητα στις 23-10-11:

Αγαπητέ κε Διευθυντά,

Δεν σας κρύβω πως προβληματίστηκα, με αφορμή την αναγραφή στο έγκριτο φύλλο σας της 23-10-11 πως η αξία του οικοπέδου της ΔΕΘ βρίσκεται στα 30 εκατομμύρια Ευρώ και ότι πρυτανεύει η σκέψη της αξιοποίησής του είτε για μια ήπια οικιστική ανάπτυξη είτε για τη δημιουργία γραφείων με τη διατήρηση συγκεκριμένων κτισμάτων του χώρου και με παράλληλη δημιουργία επαρκών χώρων πρασίνου.

Δεν γνωρίζω αν το συγκεκριμένο τίμημα είναι ρεαλιστικό. Δεν είμαι ο καθ’ ύλην αρμόδιος. Φρονώ, ωστόσο, πως κάθε πρόταση για την αξιοποίηση της ΔΕΘ αλλά και του όμορου χώρου του Γ’ΣΣ θα όφειλε να παρέχει στην πόλη μας μια, σε βάθος χρόνου, σταθερή δυνατότητα παραγωγής πλούτου ακόμη και μετά την ολοκλήρωση του έργου. Παράλληλα, ένας τέτοιος χώρος θα όφειλε, αξιοποιούμενος ορθά, να ανατρέψει την γκροτέσκα  φυσιογνωμία της (ερωτική πόλη, μπουγατσούπολη, φραπεδούπολη, συμπρωτεύουσα κλπ.) και να της προσδώσει κύρος και αναγνωρισιμότητα.

Όπως καλώς γνωρίζετε, η Θεσσαλονίκη μας είναι μια πόλη με ανεπαρκή και αναποτελεσματική χάραξη οικονομικής πολιτικής, ούσα εγκλωβισμένη μεταξύ του κέντρου αποφάσεων των Αθηνών και της ιδιοπροσωπίας των κατοίκων της. Πέραν αυτών, λόγω των δυσμενέστατων οικονομικών συνθηκών που βιώνουμε, καμιά  πρόταση που στερείται προστιθέμενης αξίας, δεν πρέπει να τίθεται προς διαπραγμάτευση.

Με αυτά κατά νου επιτρέψτε μου να καταθέσω και να μοιραστώ με τους αναγνώστες σας κάποιες σκέψεις μου, όχι ως τεχνοκράτης αλλά ως ονειροπόλος ελπίζοντας πως άλλοι, ίσως πιο ειδικοί, τις ενστερνιστούν.

Σήμερα, γρήγορη οικονομική ανάπτυξη μπορεί να προσφέρει, εκτός άλλων, ο θεματικός τουρισμός (Θρησκευτικός, Ιατρικός, Επιστημονικός, Συνεδριακός κλπ). Ο χώρος της ΔΕΘ, που εύκολα μπορεί να ενοποιηθεί με τον χώρο του Γ' Σώματος Στρατού, παρέχει ενδιαφέρουσες δυνατότητες. Σε αυτό το χώρο μπορεί να δημιουργηθεί ένα συνεδριακό κέντρο, προοπτικής παγκοσμίων συνεδρίων (10-15000 συνέδρων), με παράλληλη κατασκευή, σε σχέση με αυτό, ενός πεντάστερου ξενοδοχείου (2000 - 3000 δωματίων και σε αρμονική αρχιτεκτονική συνύπαρξη με το θαυμάσιο κτίριο του Γ Σώματος Στρατού). Ασφαλώς με προσθήκη άφθονου πράσινου στον περιβάλλοντα χώρο. Μια τέτοια πρόταση θα έλυνε το πρόβλημα της εμπορικής οικονομίας του κέντρου της πόλης (Τσιμισκή και Ευζώνων), που σταδιακά φθίνει, θα καθιστούσε την Θεσσαλονίκη μας ευρέως γνωστή διεθνώς  και θα δημιουργούσε μια σειρά μόνιμων θέσεων εργασίας.

Πέραν όλων αυτών, η γειτνίαση της συγκεκριμένης περιοχής, με μια πληθώρα μουσείων (Αρχαιολογικό, Βυζαντινό, Πολεμικό, Σύγχρονης τέχνης, Τελλόγλειο) με τα δύο πανεπιστήμιά μας (Αριστοτέλειο και Μακεδονίας) αλλά και με μια μεγάλη σειρά βυζαντινών εκκλησιών (της Παλαιολόγειας κυρίως αναγέννησης) καθώς και των κυριοτέρων μνημείων της (Λευκός Πύργος, Καμάρα, Ροτόντα), καθιστά εφικτή την, και σε ιστορικό βάθος, γνωριμία της πόλης μας από τους συνέδρους.

Ασφαλώς η αδυναμία χρηματοδότησης ενός παρόμοιου εγχειρήματος οδηγεί στην ανάγκη εξεύρεσης στρατηγικού επενδυτή με βέβαιο αντιστάθμισμα τη χρήση του χώρου για εύλογο χρονικό διάστημα. 

Παρακαλώ να σημειώσετε πως τα παγκόσμια συνέδρια, πέρα από τον μεγάλο αριθμό συνέδρων, έχουν ειδικές λειτουργικές ανάγκες, επιβάλλουν διαστάσεις και υποδομές χώρων, πραγματοποιούνται σε ελάχιστε πόλεις στον κόσμο και οι συμμετέχοντες σε αυτά είναι, κατά κανόνα, οικονομικά ισχυρότεροι των λοιπών τουριστών.

Καταλήγω λέγοντας πως ένας παγκόσμιος αρχιτεκτονικός διαγωνισμός μπορεί να διαμορφώσει ένα απολύτως αξιόλογο, από αισθητικής απόψεως, αποτέλεσμα που να αποτελέσει αφ' εαυτού αξιοθέατο (περίπτωση της Valencia όπου το complex που σχεδίασε ο Calatrava και που δεν ολοκληρώθηκε ακόμη, αποτελεί ήδη αξιοθέατο της πόλης και αύξησε από μόνο του τον τουρισμό - αν δεν κάνω λάθος - κατά 60%) χωρίς παράλληλα να αφαιρεί από την πόλη το αναγκαίο πράσινο που έχει ανάγκη.

Στη συνέχεια στο F/B όπου δημιούργησα δυο ομάδες με θέμα την ανάπτυξη της πόλης μας  https://www.facebook.com/groups/383631101676392/  και  https://www.facebook.com/pages/%CE%91%CF%82-%CE%B3%CE%AF%CE%BD%CE%B5%CE%B9-%CE%B7-%CE%98%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%B7-%CE%A0%CE%B1%CE%B3%CE%BA%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%B9%CE%BF-%CE%A3%CF%85%CE%BD%CE%B5%CE%B4%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CF%8C-%CE%9A%CE%AD%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%BF-%CE%BC%CE%B5-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B1%CE%BE%CE%B9%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%AF%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CF%87%CF%8E%CF%81%CF%89%CE%BD-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%94%CE%B9%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82-%CE%95%CE%BA%CE%B8%CE%AD%CF%83%CE%B5%CF%89%CF%82/342079549202667

Σας παραθέτω τα όσα καταστατικά διαλαμβάνουν και που αφορούν τις συνολικές της δυνατότητες (πάντα κατά την άποψή μου):

Ι.

Η πόλη μας, έχοντας ένα λιμάνι που βρίσκεται ακριβώς στο υπογάστριο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης μπορεί, με κατάλληλο σχεδιασμό αλλά και με βελτίωση των σχετικών υποδομών να το καταστήσει την μείζονα πύλη εισόδου εμπορευμάτων και όχι μόνον, σχεδόν προς πάσαν Ευρωπαϊκή κατεύθυνση.

Απαιτήσεις για την ανάπτυξη: 
α.. Η επίσπευση των εργασιών επέκτασης της 6ης προβλήτας.
β. Περεταίρω ανάπτυξη των δυνατοτήτων του λιμένος
γ. Δημιουργία ενός σοβαρού κέντρου logistics, είτε επιτοπίως είτε ακόμη και κάπου κοντά στα σύνορα με τη Βουλγαρία ή την FYROM.
δ. Σιδηροδρομική σύνδεση αυτού του κέντρου με τον Δούναβη.

Η παρουσία των υδάτινων δρόμων που ξεκινούν από το Δούναβη, μπορούν να εξυπηρετήσουν ώστε άμεσα, αλλά και γρήγορα, να μεταφέρονται τα εμπορευματοκιβώτια σε οποιοδήποτε μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στο σημείο αυτό εκφράζω την απορία μου για το ότι επιλέχθηκε ο Πειραιάς από την Cosco προς ανάπτυξη και πόσο αυτόβουλη ήταν η κατάληψη του λιμανιού μας, επί 8 περίπου μήνες, την ίδια περίπου εποχή των διαπραγματεύσεων.

ΙΙ.

Η πόλη μας, αποτελεί ένα ανοικτό μουσείο Χριστιανικών Ναών της Παλαιολόγειας Αναγέννησης αλλά και διάσημων μνημείων της μακρόχρονης Ρωμαϊκής παρουσίας.
Από εδώ περνούσε η Εγνατία οδός. Τα κάστρα της πόλης, επίσης, αποτελούν ίσως το μεγαλύτερο διασωζόμενο παρόμοιο σύμπλεγμα στη χώρα μας.

Το Βυζαντινό Μουσείο Θεσσαλονίκης είναι ένα από τα αρτιότερα στη χώρα και ασφαλώς μπορεί, με κατάλληλη πολιτική και όχι αναγκαστικά οικονομική υποστήριξη, να εδραιωθεί παγκοσμίως και να αποτελέσει σημείο μείζονος ιστορικής αναφοράς, Επίσης, το αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης στεγάζει εκθέματα διεθνούς ενδιαφέροντος.

Η Μακεδονία είναι ο τόπος από όπου ο Ελληνικός πολιτισμός ξεκίνησε και καταύγασε τον κόσμο. Η δυναμική του Φιλίππου και του Μεγάλου Αλεξάνδρου εμπλούτισε περιοχές, πολύ κοντά στην πόλη μας, με εξόχως σοβαρά και ενδιαφέροντα μνημεία αλλά και πόλεις ολόκληρες.

Οι τάφοι της Βεργίνας, το ανάκτορο της Πέλλας, τα ευρήματα στο Δίον αποτελούν σημεία αναφοράς για όσους ενδιαφέρονται αλλά και για τον “απλά περίεργο” επισκέπτη.

Όλα αυτό το πολιτισμικό προϊόν, με την κατάλληλη προβολή – προώθηση, μπορεί να αναδείξει τη Θεσσαλονίκη μας σε ακαταμάχητο πυλώνα ιστορικού – πολιτιστικού τουρισμού και να συμβάλλει, ανέξοδα, στην ανάπτυξη της πόλης.

ΙΙΙ.

Η πόλη μας διαθέτει το μοναδικό προνόμιο να υπάρχουν πρακτικώς ελεύθερα, στην καρδιά του πολεοδομικού της συγκροτήματος, δυο πολύ μεγάλα οικόπεδα.

Το πρώτο είναι αυτό που στεγάζει τη ΔΕΘ και που παραμένει αναξιοποίητο όλες εκείνες τις μέρες που δεν φιλοξενεί κάποια έκθεση και το δεύτερο είναι το οικόπεδο του Γ’ΣΣ. Θεωρώ, με κάθε επιφύλαξη, πως το εμβαδόν τους είναι περίπου 300-400 στρέμματα.

Αυτά τα συγκεκριμένα οικόπεδα είναι σε άμεση επαφή και σχέση με τα δυο μας Πανεπιστήμια, με το Βυζαντινό Μουσείο, με το Αρχαιολογικό Μουσείο, με το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, με το Πολεμικό Μουσείο, με το Λευκό Πύργο, με την Αψίδα του Γαλερίου, με τη Ροτόντα αλλά επίσης και με λαμπρά παραδείγματα ναοδομής όπως ο Ναός του Αγ. Παντελεήμονα, ο Άγιος Νικόλαος ο Ορφανός (μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς), κ.ά.. 

Εδώ θα πρέπει να συμφωνήσουμε πως η Θεσσαλονίκη μας πρέπει να αλλάξει την εικόνα που έχουν γι αυτήν, τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο εξωτερικό. Οι εκτάσεις αυτές μπορούν να αποτελέσουν την αφορμή για κάτι τέτοιο μια και μέχρι σήμερα παραμένουν, πρακτικά, αναξιοποίητες

Πρόταση: 

Να αποφασισθεί και να γίνει ένα σύγχρονο συνεδριακό κέντρο με δυνατότητες ανάληψης διεθνών συνεδρίων – επιμένω στο ΔΙΕΘΝΩΝ συνεδρίων (12-15.000 θέσεις) στον χώρο της ΔΕΘ και ένα 5 αστέρων plus ξενοδοχείο 2-3.000 δωματίων στον χώρο του Γ’ΣΣ. Από τα κτίσματα της ΔΕΘ να διατηρηθούν και, αν είναι δυνατόν να ενταχθούν, ο Πύργος του ΟΤΕ, το Palais des Sports και το κτήριο του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης. Από το χώρο του Γ’ΣΣ να διατηρηθεί , ως πρόσοψη, στο νέο ξενοδοχείο, το παλιό εξαίρετο κτήριο. Η μελέτη για το νέο συνεδριακό κέντρο, όπου θα μπορeί παράλληλα η Hellexpo να στεγάζει και όλες τις κλαδικές εκθέσεις της, θα πρέπει να ανατεθεί σε οίκο που θα πρωτεύσει σε διεθνή διαγωνισμό ώστε να αποτελέσει, αυτό καθ’ εαυτό, σοβαρό αξιοθέατο και πόλο έλξεως τόσο για κάθε επισκέπτη της πόλης όσο και για τους κατοίκους της. Αυτό θα πρέπει να επιδιωχθεί και με το Ξενοδοχείο. Η μελέτη του περιβάλλοντος χώρου να παράσχει στον κόσμο της πόλης μας ένα μεγάλο, μητροπολιτικό, πάρκο με υπόγεια διέλευση των υφισταμένων δρόμων και συνένωσή του με το πράσινο του πάρκου της ΧΑΝΘ και την δημιουργία ενός πολιτιστικού περίπατου που να ενώνει την Ροτόντα με τον Λευκό Πύργο περνώντας από τα δυο Πανεπιστήμιά μας.

Δυνατότητες οικονομικές:

Οι δύσκολοι καιροί δεν επιτρέπουν χρηματοδοτικές ελπίδες από τον κρατικό προϋπολογισμό αλλά ούτε και εθνικές δυνατότητες διατήρησης ροής συνεδρίων. Ένας τέτοιος χώρος θα πρέπει να ανατεθεί σε εταιρείες που ασχολούνται κατ’ αποκλειστικότητα με Συνεδριακό Τουρισμό οι οποίες μπορούν να αναλάβουν, με κατάλληλες μεθοδεύσεις τόσο το σχεδιασμό και τη δημιουργία του όσο και τη λειτουργία του για εύλογο χρονικό διάστημα

Αποτελέσματα για την πόλη:

Αλλαγή του brand name της πόλης μας. Περισσότερες από 3,500 μόνιμες θέσεις εργασίας, Αναζωογόνηση της χειμαζόμενης αγοράς του κέντρου. Ανάπτυξη της περιοχής οδού Ευζώνων. Σοβαρή κίνηση για τα άλλα ξενοδοχεία της Θεσσαλονίκης μια και το προγραμματιζόμενο 5 αστέρων δεν θα καλύπτει, σε καμιά περίπτωση τις ανάγκες ενός παγκόσμιου συνεδρίου (ανάγκη για τουλάχιστον 6-8.000 δωματίων επί πλέον ανά συνέδριο). Υπόγειοι δρόμοι αλλά και υπόγεια parking, σε όλη την περιοχή της ΧΑΝΘ. 

Υπάρχουν και άλλα οφέλη. Αν το καλοσκεφτούμε, ο καθένας μας κάτι θα βρει. Έτσι ίσως πάψει η Θεσσαλονίκη να είναι μόνον “δυνατότητες” που τις θυμούνται οι επίσημοι Κυριακάς, εορτάς και ημέρα εγκαινίων της Έκθεσης…..

Η Θεσσαλονίκη μας αποτελεί το σημείο όπου πρέπει όλων τα οράματα και οι δυνατότητες να συγκλίνουν.

Με ιδιαίτερη, λοιπόν, χαρά είμαι στη διάθεσή σας ώστε, κι εγώ από τη μεριά μου να συμβάλλω ώστε να ξεφύγει τελικά η πόλη μας από τον επαρχιωτισμό που την κατατρύχει.

Με ιδιαίτερη εκτίμηση

Λέανδρος Βατάκας