Θεσσαλονίκη, περιδιαβαίνοντας στην ιστορία της:

Ο ενδιαφερόμενος επισκέπτης μπορεί επιλεκτικά να αποκτήσει πληροφορίες για ολόκληρη ή κάποια επί μέρους περίοδο της "ζωής" της Θεσσαλονίκης-Πόλης των Βαλκανίων, τις τρεις πρώτες δεκαετίες του 20^ου αιώνα, από το 1900 έως το 1930.

 ​

Περιηγηθείτε στη Θεσσαλονίκη, την Πόλη των Βαλκανίων

Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

εγκυκλοπαίδεια BRITANNICA

Πριν από μερικές ημέρες, ένας φίλος από τα πολύ παλιά, ο Στρατής Στρατήγης μου έδωσε ένα κείμενο στα αγγλικά και στα ελληνικά, από την Encyclopedia Britannica, το οποίο περιγράφει τον χαρακτήρα των Ελλήνων. Το βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρον και επίκαιρο (λόγω των αποτελεσμάτων των εκλογών), το οποίο θέλω να μοιραστώ μαζί σας. Μια παράκληση μόνο. Έστω κι αν σας φαίνονται καινοτοπίες, διαβάστε μέχρι το τέλος γιατί εκεί σας περιμένει μια έκπληξη.

«Παρά τη σύνθετη προέλευσή τους, την ευρεία γεωγραφική εξάπλωση τους και τα κοσμοπολίτικα ένστικτά τους, οι σύγχρονοι Έλληνες είναι ένας αξιοσημείωτα ομοιογενής λαός, αισθητά διαφορετικός κατά τον χαρακτήρα από τους γειτονικούς λαούς, ενωμένος από τον κοινό ενθουσιασμό για τους εθνικούς στόχους και βαθύτατα πεπεισμένος για την ανωτερότητά του έναντι των άλλων εθνών. Ο ξεχωριστός χαρακτήρας τους, σε συνδυασμό με την παραδοσιακή τάση τους να αντιμετωπίζουν τους μη ελληνικούς πληθυσμούς ως βαρβάρους, αντισταθμίζει, στην πραγματικότητα, τη μεγάλη ενέργεια και τον ζήλο τους στην αφομοίωση άλλων φυλών.

Η προνομιακή θέση την οποία απέκτησαν …οφειλόμενη στον ανώτερο πολιτισμό τους, την ευελιξία τους, τον πλούτο τους και το μονοπώλιο της εκκλησιαστικής εξουσίας, θα τους επέτρεπαν πιθανώς να εξελληνίσουν μονίμως το μεγαλύτερο μέρος της Βαλκανικής, αν έδειχναν περισσότερη συμπάθεια προς τις άλλες χριστιανικές φυλές.

Πάντα ως η πιο πολιτισμένη φυλή στην Ανατολή επηρέασαν τον ένα μετά τον άλλο τους …κατακτητές τους και τα εντυπωσιακά τους χαρίσματα δικαίως τους εξασφάλισαν μια λαμπρή θέση στο μέλλον.

Ο έντονος πατριωτικός ζήλος των Ελλήνων είναι συγκρίσιμος με εκείνον των Ούγγρων. Δύναται να εκφυλισθεί σε αλαζονεία και δυσανεξία. Ενίοτε τυφλώνει την κρίση τους και τους εμπλέκει σε απερίσκεπτα εγχειρήματα, αλλά παρ΄ όλ΄ αυτά περιέχει την καλύτερη εγγύηση για την τελική επίτευξη των εθνικών στόχων τους… Το πατριωτικό τους αίσθημα, δυστυχώς, υπόκειται στην εκμετάλλευση ιδιοτελών δημαγωγών και δημοσιογράφων, που ανταγωνίζονται στην υπερβολή, των εθνικών αξιώσεων και στην κολακεία της εθνικής ματαιοδοξίας.

Σε καμία άλλη χώρα το πάθος της πολιτικής δεν είναι τόσο έντονο. Παθιασμένες πολιτικές συζητήσεις δίνουν και παίρνουν στα καφενεία. Οι εφημερίδες, που είναι εξαιρετικά πολυάριθμες και γενικώς μικρής αξίας, καταβροχθίζονται και κάθε κυβερνητικό μέτρο επικρίνεται και αποδίδεται σε ιδιοτελή συμφέροντα. Η επίδραση του Τύπου είναι τεράστια, ακόμη και τα γκαρσόνια στα καφενεία και οι υπηρεσίες στα σπίτια έχουν τη δική τους εφημερίδα και συζητούν με άνεση τα πολιτικά προβλήματα της ημέρας.

Μεγάλο μέρος της ενέργειας του έθνους ξοδεύεται σε αυτό τον διαρκή πολιτικό πυρετό, εκτρέπεται από πρακτικούς στόχους και, ούτως ειπείν, εξαερώνεται με τα λόγια. Η ανεξαρτησία της γνώμης και η κριτική τείνουν προς την απειθαρχία του δημοσίου τομέα και έχει παρατηρηθεί ότι κάθε Έλληνας στρατιώτης είναι ένας στρατηγός και κάθε ναύτης ένας ναύαρχος…

Μικρή είναι και η πειθαρχία στις τάξεις των πολιτικών κομμάτων, τα οποία δεν διατηρούν τη συνοχή τους χάρη σε κάποια ξεκάθαρη αρχή, αλλά χάρη στην προσωπική επιρροή των ηγεσιών τους. Αποστασίες είναι συχνές και κατά κανόνα κάθε βουλευτής στο κοινοβούλιο διαπραγματεύεται τους όρους με τον αρχηγό του. Εξάλλου ο ανεξάρτητος χαρακτήρας των Ελλήνων, εύκολα αποδεικνύεται, από το γεγονός, ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στη Βαλκανική χερσόνησο όπου μια κυβέρνηση δεν μπορεί να υπολογίσει ότι μπορεί να εξασφαλίσει την απαιτούμενη πλειοψηφία με επιβολή πειθαρχίας σε ψηφοφορίες. Στις πολιτικές διαμάχες, ελάχιστοι είναι οι ενδοιασμοί, αλλά επιθέσεις που αφορούν την ιδιωτική ζωή είναι σπάνιες. Η αγάπη για τον ελεύθερο διάλογο είναι σύμφυτη με το βαθιά ριζωμένο δημοκρατικό ένστικτο των Ελλήνων. Είναι στο φρόνημα ο πιο δημοκρατικός ευρωπαϊκός λαός, ούτε ίχνος λατινικού φεουδαλισμού επιζεί και αριστοκρατικές αξιώσεις γελοιοποιούνται…

Οι Έλληνες επιδεικνύουν μεγάλη πνευματική ζωντάνια. Είναι έξυπνοι, ερευνητικοί, πνευματώδεις και επινοητικοί, αλλά αβαθείς. Η παρατεταμένη πνευματική προσπάθεια και η ακρίβεια δεν τους αρέσουν, η δε αποστροφή τους στη χειρωνακτική εργασία είναι περισσότερο εμφανής. Ακόμη και οι αγρότες είναι μετρίως εργατικοί. Άφθονες ευκαιρίες ξεκούρασης προσφέρουν οι εκκλησιαστικές εορτές.

Η επιθυμία για εκπαίδευση είναι έντονη ακόμη και στα χαμηλότερα στρώματα. Τα ρητορικά και λογοτεχνικά επιτεύγματα ασκούν μεγάλη έλξη στην πλειονότητα από τα επιτεύγματα στα πεδία της σύγχρονης επιστήμης. Ο αριθμός των προσώπων που επιδιώκουν τη σταδιοδρομία στα επαγγέλματα του πνεύματος είναι υπερβολικός. Σχηματίζουν ένα τμήμα της κοινωνίας που περισσεύει, ένα μορφωμένο προλεταριάτο, που προσκολλάται σε διάφορα κόμματα με την ελπίδα της κρατικής απασχόλησης και ξοδεύει την ύπαρξή του ασκόπως, περιφερόμενο στα καφενεία και στους δρόμους όταν το κόμμα τους είναι εκτός εξουσίας.

Από χαρακτήρα οι Έλληνες έχουν ζωντάνια, είναι εύχαρεις, εύλογοι, προσεκτικοί, συμπαθητικοί, πρόσχαροι με τους ξένους, φιλόξενοι, προσηνείς με τους υπηρέτες ή τους οικείους τους, ιδιαίτερα απλοί και λιτοί στη συμπεριφορά τους, φιλικοί και ενωμένοι στην οικογενειακή τους ζωή…

Τα ελαττώματα των Ελλήνων, σε μεγάλο βαθμό, πρέπει να αποδοθούν στη μακροχρόνια υποταγή τους σε ξένες φυλές. Η εξυπνάδα τους συχνά εκφυλλίζεται σε πονηριά, η ευρηματικότητά τους σε ανειλικρίνεια, η λιτότητά τους σε απληστία και η επινοητικότητά τους σε απάτη. Η ανεντιμότητα δεν είναι εθνικό ελάττωμα, αλλά πολλοί που δεν θα καταδέχονταν να κλέψουν δεν θα διστάσουν να καρπωθούν παράνομα κέρδη μέσω δολιότητας και παραπλάνησης. Πράγματι, η εξαπάτηση συχνά ασκείται ανώφελα για την απλή πνευματική ικανοποίηση που παρέχει.

Στην οξύνοια των οικονομικών τους δοσοληψιών, οι Έλληνες παροιμιωδώς υπερτερούν των Εβραίων, αλλά υπολείπονται των Αρμενίων. Η αξιοσημείωτη ικανότητά τους στις επιχειρήσεις ορισμένες φορές βλάπτεται από την κοντόφθαλμη προσέγγισή τους, που τους κάνει να επιδιώκουν το άμεσο κέρδος εις βάρος του μακροπρόθεσμου. Η ματαιοδοξία και ο εγωισμός τους, που σημειώνεται, ακόμα και από τους πιο ευνοϊκά διακείμενους παρατηρητές, τους κάνει ζηλόφθονους, απαιτητικούς και ευάλωτους στην κολακεία.

Από κοινού με άλλους νοτίους ευρωπαϊκούς λαούς, οι Έλληνες είναι ιδιαίτερα ευέξαπτοι, ο εμπαθής χαρακτήρας τους εύκολα προσβάλλεται από μικρές προκλήσεις και ασήμαντες και ασήμαντες λογομαχίες συχνά καταλήγουν σε ανθρωποκτονίες. Είναι θρήσκοι, αλλά καθόλου φανατικοί, εκτός σε περιπτώσεις πολιτικο-θρησκευτικών θεμάτων, που θίγουν τις εθνικές τους επιδιώξεις.

Γενικώς, οι Έλληνες μπορούν να περιγραφούν ως ένας έξυπνος, φιλόδοξος και ευρηματικός λαός, ικανός για μεγάλες προσπάθειες και θυσίες, αλλά ελλιπής σε ορισμένα πιο στέρεα χαρακτηριστικά που οδηγούν στην εθνική μεγαλοσύνη»

Είμαι βέβαιος ότι κι εσείς θα συμφωνήσετε με τα περισσότερα σημεία της παραπάνω περιγραφής του χαρακτήρα των Ελλήνων. Ξέρετε όμως ποιο είναι το τραγικό στην ιστορία αυτή ; Το παραπάνω λήμμα προέρχεται από την έκδοση της Encyclopedia Britannica τους έτους 1910-1911, δηλαδή πριν από περισσότερα από 100 χρόνια ! Όταν διάβασα το σημείωμα νόμιζα ότι ήταν παραποιημένο και σαν άπιστος Θωμάς, μπήκα στο site της Britannica (ιδού, τι μας προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία) και πιστοποίησα ότι ήταν όντως αυτούσια μετάφραση από τις σελίδες 430-431, του 12^ου τόμου. Πέρασαν 100 χρόνια και παρά το ευρωπαϊκό λουστράρισμα που αποκτήσαμε, στην ουσία έχουμε παραμείνει ίδιοι. Ειδικά η επισήμανση για «ένα μορφωμένο προλεταριάτο, που προσκολλάται σε διάφορα κόμματα με την ελπίδα της κρατικής απασχόλησης» περιγράφει απόλυτα το πελατειακό κράτος. Ακόμα, η αναφορά σε «ιδιοτελείς δημαγωγούς και δημοσιογράφους, που ανταγωνίζονται στην υπερβολή των εθνικών αξιώσεων και στην κολακεία της εθνικής ματαιοδοξίας» νομίζει κανείς ότι φωτογραφίζει συγκεκριμένα σημερινά κόμματα και πρόσωπα. Τέλος, η περιγραφή των κομμάτων, των βουλευτών που εκβιάζουν, του Τύπου (που σήμερα περιλαμβάνει όλα τα ΜΜΕ) λες και αναφέρεται στη σημερινή κατάσταση.

Ίσως έτσι να εξηγείται η παντελής άρνησή μας σε κάθε είδους αλλαγή ή μεταρρύθμιση που είναι απαραίτητη να γίνει, διότι ενώ ουσιαστικά «ο κόσμος άλλαξε, άλλαξαν οι καιροί» (όπως λέει κι ένα παλιό τραγούδι), εμείς επιμένουμε να παραμένουμε στα ίδια και τα ίδια. Και στασιμότητα σε ένα κόσμο που συνεχώς μεταβάλλεται ισοδυναμεί με οπισθοδρόμηση και περιθωριοποίηση.

Πέρασαν 100 χρόνια και παρά το Ευρωπαϊκό λουστράρισμα που αποκτήσαμε, στην ουσία έχουμε παραμείνει οι ίδιοι. Και στασιμότητα σε ένα κόσμο που συνεχώς μεταβάλλεται, ισοδυναμεί με οπισθοδρόμηση και περιθωριοποίηση.

          ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014,  Ανδρέας Δρυμιώτης

Η Athens Voice κάηκε. Δημοκρατικό "δικαίωμα" εντελώς ανοήτων. 

Ο Φώτης Γεωργελές, με γλαφυρότητα, περιγράφει τον επίκαιρο ξεπεσμό μας.

Ακούστε τον:

Αν εξαιρέσεις τη στενοχώρια μας και τις ζημιές, οι επιθέσεις στην ATHENS VOICE ίσως έχουν και μια χρησιμότητα. Γιατί είναι αποκαλυπτικές. Ποιοι μπορεί να στοχοποιούν μια εφημερίδα πόλης η οποία, επιπλέον, ξεκινάει κάθε βδομάδα με μένα να επαναλαμβάνω μονότονα, σε όλες τις παραλλαγές, την ίδια ακριβώς φράση, «το πολιτικό σύστημα προσπαθεί να διασώσει ό,τι μπορεί από το οικονομικό μοντέλο της χρεοκοπίας φορτώνοντας την κρίση στα ασθενέστερα στρώματα»; Πάντως όχι τα θύματα της κρίσης.

Το σύστημα εξουσίας που χρεοκόπησε το 2009, είχε δείξει από την αρχή τις διαθέσεις του. Το 2010 δεν είχε συμβεί τίποτα απ’ όσα έγιναν μετά, ούτε 100δες χιλιάδες επιχειρήσεις είχαν κλείσει, ούτε 1 εκατομμύριο άνθρωποι είχαν μείνει άνεργοι. Μιλούσαμε για κάποιες μειώσεις μισθών 10%, για κατάργηση του «επιδόματος έγκαιρης προσέλευσης», για πλαφόν αυξήσεων στις συντάξεις των 2.000 ευρώ. Κι όμως οι συγκρούσεις ήταν απίστευτα βίαιες. 3 άνθρωποι δολοφονήθηκαν στη Μαρφίν. Για τι πράγματα μιλούσαμε τότε; Για ένα μεγάλο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων που το παρομοίαζαν με αυτό της Ανατολικής Γερμανίας το ’89 και υπολόγιζαν τα έσοδά του στα 50 δις. Και για κλείσιμο ή συγχώνευση των εκατοντάδων ή χιλιάδων άχρηστων φορέων, υπηρεσιών, νομικών προσώπων του Δημοσίου που διόγκωναν την κρατική γραφειοκρατία και εκτίνασσαν το κόστος της στο τριπλάσιο από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Πρώτος αρμόδιος ήταν ο τότε αντιπρόεδρος Πάγκαλος, μετά άλλος, μετά έγιναν μερικές συγχωνεύσεις κοροϊδία όπου υπό ένα νέο όνομα οι παλιοί φορείς διατηρούσαν τη λειτουργία τους όπως ήταν, μετά έγιναν κι άλλοι «αγώνες», μετά ξεχάστηκαν. Γλίτωσε η κρατική γραφειοκρατία, μειώθηκαν οι κοινωνικές δαπάνες. Το ταμείο για τις αποκρατικοποιήσεις άλλαξε 7 διοικήσεις, ένας ένας σήκωνε τα χέρια, ζήτημα είναι αν μαζέψαμε 1-2 δις, γιατί οι διαγωνισμοί αργούν να «ωριμάσουν», γιατί υπάρχουν αντιδράσεις, γιατί κηρύσσονται άγονοι, γιατί δεν υπάρχει ενδιαφέρον έτσι που συντάσσονται για να μην υπάρχει ενδιαφέρον, γιατί η Δικαιοσύνη τούς γυρίζει πίσω, γιατί γίνονται «αγώνες».

Αυτά δεν έγιναν 5 χρόνια. Τι έγινε; Χρωστάς άλλα 70 δις φόρους στο κράτος και τα ταμεία. Το Σύστημα ήξερε πολύ καλά γιατί έδωσε αυτές τις μάχες με τόση ένταση. Το ελληνικό κράτος έχει τεράστια ακίνητη περιουσία. Εμπορική ακίνητη περιουσία, όχι δάση και παραλίες που λέει η προπαγάνδα. Αυτή την περιουσία εμπορεύεται η κομματική και κρατική γραφειοκρατία για λογαριασμό της. Χωρίς τα έσοδα να πηγαίνουν στο δημόσιο, δηλαδή στο λαό, αλλά στις τσέπες των λειτουργών του. Κτηματολόγιο 20 χρόνια δεν μπορεί να γίνει, η Google χαρτογραφεί και τη γλάστρα που έχεις στο μπαλκόνι. Άλλα 700.000 αυθαίρετα ετοιμάζονται να νομιμοποιηθούν. Το Ταμείο στα πρώτα 80.000 εμπορικά ακίνητα που μπόρεσε να βρει, διαπίστωσε ότι τα 30.000, τα καλύτερα, τα φιλέτα, είναι καταπατημένα. Παραδόξως κανείς απ’ όσους φώναζαν «όχι στο ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας» δεν συγκινήθηκε. Γιατί είναι το δικό τους ξεπούλημα. Δίνουν «αγώνες» για να μην αξιοποιηθεί τίποτα, ανακαλύπτουν σπάνιες κουτσές μπεκάτσες παντού, ηρωικά αποτρέπουν κάθε επένδυση. Και ιδιωτικοποιούν τη δημόσια περιουσία μεταξύ τους, με τους πελάτες-ψηφοφόρους τους.

Αν ανοίξεις μια οποιαδήποτε εφημερίδα στις οικονομικές σελίδες, θα δεις ότι οι 3-4 μεγαλύτερες κρατικές επιχειρήσεις έχουν αξία μεγαλύτερη από τις υπόλοιπες 200 του χρηματιστηρίου. Τα κόμματα τις διοικούν με διευθύνοντες συμβούλους και προέδρους τους πρώην βουλευτές τους, Δ.Σ. διορίζονται τα στελέχη τους, οι συνδικαλιστές, δηλαδή πάλι τα κόμματα, παίρνουν μέρισμα ως μέτοχοι με μορφή ενίσχυσης από τον εργοδότη-κράτος και οι κομματικοί στρατοί διορίζονται ως υπάλληλοι έτσι ώστε μια ελληνική κρατική επιχείρηση να έχει 4πλάσιο προσωπικό από μια αντίστοιχη ισπανική ή πορτογαλική. Το θέμα δεν είναι μόνο ότι χρεοκοπούν και με τους φόρους τούς πληρώνει ο ελληνικός λαός. Είναι ότι και καμία επένδυση δεν μπορεί να γίνει σ’ αυτό το περιβάλλον. Ενέργεια, πετρέλαια, φυσικό αέριο, ναυπηγεία, μέσα ενημέρωσης, μεταφορές, λιμάνια, αεροδρόμια, χημικές βιομηχανίες, μεταλλευτικές, επικοινωνίες, τρόφιμα, ξενοδοχεία, πού να επενδύσει κανείς στα σουβλατζίδικα; Σ’ αυτό το περιβάλλον, οι μόνοι που μπορούν να κάνουν παιχνίδι είναι μερικές δεκάδες ολιγάρχες που συναλλάσσονται και διαπλέκονται με την κομματική εξουσία, προμηθευτές του δημοσίου στην ουσία, οι μισοί μέσα ή προσωρινά έξω από τον Κορυδαλλό, αλλά βεβαίως με άφθονα μέσα ενημέρωσης ανενόχλητοι στην κατοχή τους. Οι πιο χρεοκοπημένοι απ’ αυτούς δίνουν μάχες για το Κόμμα της Δραχμής, οι υπόλοιποι, εχθρικοί σε κάθε ανταγωνισμό και επιχειρηματικότητα, αγκαλιάζουν τον Σύριζα τελευταία, γιατί αυτός υπόσχεται ακόμα μεγαλύτερο κράτος-τροφοδότη.

Πού ξέρεις, μπορεί οι φαρμακευτικές δαπάνες να ξαναγίνουν σαν της Αγγλίας των 65 εκατομμυρίων, όπως το 2009.

Το πρόβλημα, αν σταμάταγε εδώ, καλά θα ήταν. Όμως αυτό το θαυμάσιο σύστημα της μεταπολίτευσης, που το βρίζουν τώρα «χούντα που δεν τελείωσε το ’73» οι θαυμαστές της Δημοκρατίας του Σαλό και της Βορείου Κορέας, ήταν στ’ αλήθεια πολύ δημοκρατικό. Τα δανεικά δεν τα ’φαγε μόνο του. Εξασφάλισε την κοινωνική πλειοψηφία μοιράζοντας προνόμια και προσόδους σε πολλές επαγγελματικές ομάδες. Φοροαπαλλαγές, έκλεινε τα μάτια στη φοροδιαφυγή, διόριζε 100δες χιλιάδες σε μη παραγωγικές θέσεις, μοίραζε συντάξεις με 15 χρόνια ένσημα, αναπηρικά επιδόματα σε υγιείς, εξασφάλιζε για κάποιους κρατικά οριζόμενο κέδρος 35%, απέκλειε άλλους από τη δουλειά για να μην υπάρχει ανταγωνισμός, έβαζε 500 φόρους υπέρ τρίτων, έκανε προσλήψεις παράτυπες ή με πλαστά πτυχία και ούτω καθ’ εξής. 30 χρόνια, 500 δις. Δανεικά, πακέτα Ντελόρ, ΚΠΣ, ΕΣΠΑ. Μια χαρά.

Κρατικοδίαιτος καπιταλισμός, πελατειακό κράτος, παρασιτισμός, η εποποιία του ελληνικού ληστρικού μικροκαπιταλισμού. Βασισμένη μόνο στα δανεικά. Χωρίς τα δανεικά χρεοκοπεί σε μια μέρα. Αν κοιτάξεις πίσω αυτά τα 5 χρόνια, θα δεις ότι όλοι οι αγώνες είναι για να διατηρηθούν οι δομές αυτού του καθεστώτος. Η προπαγάνδα τους λέει ότι οι «αγώνες» είναι καλό πράγμα. Οι απεργίες, οι διαδηλώσεις, οι συγκρούσεις, είναι καλό πράγμα. Έτσι, από μόνο του. Δεν είναι. Οι «αγώνες» για τη διατήρηση του παρασιτισμού είναι αντιδραστικοί, είναι αγώνες για τη διατήρηση ενός άδικου, αντιπαραγωγικού και εντέλει χρεοκοπημένου μοντέλου. Για κάθε αγώνα ή «αγώνα», η πρώτη ερώτηση πάντα είναι υπέρ ποίου. Ποιος πληρώνει με τα λουκέτα και την ανεργία αυτό που υπερασπίζεσαι εσύ;

Πριν λίγες μέρες κάποιοι έκαψαν την ATHENS VOICE για το άνοιγμα των μαγαζιών τις Κυριακές. Μα δεν χρειάζεται να είσαι αναρχικός τρομοκράτης για να το λες αυτό. Τα ίδια λένε και οι σεβάσμιοι μητροπολίτες μας, τα ίδια λένε και τα νεοδημοκρατικά προεδρεία των εμπορικών επιμελητηρίων της χώρας. Οι επίσης δεξιοί πρόεδροι των ταξιτζήδων, των γιατρών, των φαρμακοποιών, μιλάνε όπως το ΚΚΕ. Καταγγέλλουν το «ξένο κεφάλαιο» που θα φέρει εγγλέζικα ταξί και ισραηλινά φαρμακεία στις πόλεις μας. Οι συνδικαλιστές του Πασόκ είναι ήδη Σύριζα και ο Σύριζα υποστηρίζει τις προσλήψεις του Παυλόπουλου. Σ’ αυτή τη χώρα η Χρυσή Αυγή ζητάει την «εθνικοποίηση της ΔΕΗ» και ο Σύριζα δίνει μάχες για τη «διάσωση της Πολεμικής Βιομηχανίας». Και τα «παιδιά» φωνάζουν Δεν-Θα-Περάσει. Είναι δυνατόν οι νέοι να κληρονομούν ένα χρεοκοπημένο, άθλιο καθεστώς και να φωνάζουν «δεν θα περάσει»; Όχι να περάσει, να τα πάρει και να τα σηκώσει όλα, θα ’πρεπε να λένε. Αλλά δεν είναι νέοι, δεν είναι μαθητές, δεν είναι φοιτητές. Μέλη κομματικών νεολαιών είναι. Μια κοινωνία ολόκληρη δεν θέλει να «περάσει» τίποτα. Ω, τι θαυμάσια κοινωνική συναίνεση, τι υπέροχη εθνική ομοψυχία.

«Και δε μου λες, ρε πατέρα, όλοι αριστεροί είναι σ’ αυτό τον τόπο;» (Μ. Μοδινός, Τελευταία έξοδος Στυμφαλία, Εστία). Τίποτα δεν είναι. Ούτε αριστεροί, ούτε δεξιοί, ούτε σοσιαλιστές, ούτε αναρχικοί, ούτε πατριώτες, ούτε χριστιανοί, τίποτα δεν είναι οι έρημοι, υπερασπίζονται το μόνο σύστημα που ξέρουν, είναι οι εκπρόσωποι του κρατικοδίαιτου καπιταλισμού και απλώς υιοθετούν την πιο κοντινή ρητορική της ιστορίας, αυτή του κρατικού καπιταλισμού των χρεοκοπημένων σοβιετικών καθεστώτων. Όπως εκείνοι, την ώρα που οι υπήκοοί τους έκαναν ουρές για μια κουταλιά καφέ, αυτοί κατηγορούσαν το δυτικό καπιταλισμό, έτσι και οι δικοί μας είναι «αντισυστημικοί» που κατηγορούν το σύστημα των «άλλων», της Ευρώπης, όχι το δικό τους.

Η επανάσταση των βολεμένων δεν έχει τύχη. Αν αυτό το σύστημα το ξεχασμένο στο 1970 ήταν ήδη παρωχημένο, τώρα με την τροπή που πήρε ο κόσμος με τη Νέα Οικονομία, είναι προϊστορικό. Το ελληνικό σύστημα εξουσίας δεν δείχνει να το αντιλαμβάνεται, αλλάζει κομματικές ταμπέλες και προσπαθεί να επιβιώσει με ψέματα. Όσο δυσκολεύεται, ακριβώς επειδή στριμώχνεται, γίνεται και πιο βίαιο και επικίνδυνο. Θα έπρεπε να είχε ήδη αντιληφθεί τις καταστάσεις και να προσπαθούσε για τη δική του ελληνική περεστρόικα. Δεν το κάνει, προτιμά τον τρόπο του ζεύγους Τσαουσέσκου. Ελπίζω να θυμούνται πώς τελείωσε εκείνη η ιστορία.

Κώστας Ε. Τσιρόπουλος (δημοσιεύθηκε : Τρίτη, 18 Νοέμβριος 2014)

Το συγκεκριμένο άρθρο του Κώστα Τσιρόπουλου, γράφτηκε το 1978. Σήμερα επικαιροποιείται από τα γεγονότα. Ας είναι. Κάποια πράγματα αντέχουν στο χρόνο μια και "δεν αλλάζουμε μέσα στην αλλαγή"....

Και οι υπεύθυνοι, αλλά και οι ανεύθυνοι, οι δηµαγωγοί πολιτικοί άνδρες, συχνά στον αιώνα µας, καθώς έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι µε το Κακό του κόσµου, αισθάνονται την ανάγκη, είτε για να επιµερίσουν τις ευθύνες τους, είτε για ν’ αναζητήσουν συµµετόχους στους χειρισµούς τους, είτε για να επισηµάνουν τη ρίζα του κακού, να αναφέρονται στην πνευµατική ηγεσία του τόπου.

Ποια είναι αυτή η πνευµατική ηγεσία που κάθε τόσο, ανακαλούµε, φραστικά τουλάχιστο, στο προσκήνιο της Ιστορίας είτε για να της ζητήσουµε ευθύνες είτε για να την καθηλώσουµε σ’ ένα χρέος κοινό, της µοίρας του λαού µας;
Είναι, κυριώτατα, οι συνειδητοί συγγραφείς, οι συνειδητοi δηµιουργοi τέχνης και οι συνειδητοi παιδαγωγοί. Μαζί µ’ αυτούς, σ'έναν υψηλότερο όµως αναβαθµό, είναι κείνοι που εκφράζουν και υπηρετούν τη θρησκευτική συνείδηση του λαού, οι κληρικοi και οι θεολόγοι.
Η πρόκληση που απευθύνουν οι δύσκολοι αυτοί καιροί προς την πνευµατική αυτή ήγεσία, στ’ αλήθεια είναι βαριά. Γιατί το «ήθος» των καιρών, το ήθος της ιστορικής ώρας που, νηφορίζοντας από τον 18ο αιώνα σ’ αγωνία, έφτασε στην κορύφωσή της μέσα στον άδικο κι άπονο αυτόν αιώνα, είναι βασικά αντιπνευµατικό. Το ήθος της σηµερινής ζωής κατευθύνεται εναντίον του πνεύµατος. Δεν πρόκειται πια µονάχα για µια άρνηση, πρόκειται σήµερα για εχθρότητα, για δίωξη του πνεύµατος, για αµφισβήτηση συστηµατική του πρωτείου του στη σύνθεση της ζωής.
Η πρόκληση αυτή των καιρών, στοιχειοθετεί διαφορετικά τη θέση του πνευµατικού ηγέτη στην κοινωνία: είναι η θέση του αµφισβητία που του ανήκει, εκείνου που γεννά ανησυχία µέσα στον καταναλωτικό οίστρο µιας κοινωνίας που απλώνεται ιταµά σ’ Ανατολή και Δύση. Είναι η θέση του ήρωα, η φυσιογνωµία µιας µοναχικής συνείδησης που υψώνεται µε το φως της το δα-κρυσµένο στην αποπνιχτική σκοτεινιά του ηθικού µας βίου.
Αλλά υπάρχουν σήµερα πνευµατικοi ηγέτες; Υπάρχει ηγεσία πνευµατική; Αν υπήρχε, τότε δεν θα βρίσκαµε τις αιµατηρές πνευµατικές αφορµές που µας έκαναν να µιλήσουµε για τους εµπόρους του µίσους και για τους αρρώστους της Δηµοκρατίας. Η πνευµατική ηγεσία θα είχε σώσει τον λαό, µε τον φωτισµένο της λόγο, ακόµη περισσότερο: µε τη φωτισµένη της πολιτεία, από τις σκληρύνσεις που δηµιουργεί στην ψυχή του µία ανεύθυνη και απάνθρωπα επιθετική επιπόλαιη και υλόφρονη πολιτική πράξη. Θα είχε διαφωτίσει, διαπαιδαγωγήσει και οδηγήσει τον λαό έξω από τα δύσοσµα τενάγη των ολοκληρωτικών ιδεολογιών που ευαγγελίζονται, µε την ανακατανοµή του χρήµατος, τη σωτηρία της οικουµένης.
Το σπουδαιότερο όμως: µια αληθινή, υπεύθυνη πνευµατική ηγεσία, θα είχε δώσει νόηµα και στην ελευθερία, και στη Δηµοκρατία των καιρών µας και θα τα είχε νόµιµα συνταιριάξει µε την τάξη, την κοινωνική δικαιοσύνη και τον σταθερό πολιτιστικό προορισµό µιας ανθρώπινης κοινωνίας.
Αυτά δεν έγιναν, αυτά δεν γίνονται, γιατi στ’ αλήθεια, δεν έχουµε πνευµατική ηγεσία. Για τούτο και ο άνθρωπος ως ηθικό Πρόσωπο-απείκασµα του Θεού, και η ελευθερία του, κινδυνεύουν από θανάσιµες απειλές σήµερα.
Μα τότε, όλοι αυτοί, συγγραφείς, καλλιτέχνες, εκπαιδευτικοί, κληρικοί και θεολόγοι που πηγαινόρχονται στο προσκήνιο της επικαιρότητας µε περισσή έµφαση προκαλώντας τους µεθυστικούς προβολείς της δηµοσιότητας, θορυβώντας και «δρώντας» - αυτοί τί είναι επιτέλους;
Αυτοί είναι συγγραφείς και καλλιτέχνες συµφεροντολόγοι και επιπόλαιοι, που πιστεύουν περισσότερο από τον έµπορο στην προτεραιότητα της ύλης, που έχουν χάσει την αίσθηση της ιερότητας της ζωής, της τιµιότητας του ανθρωπίνου προσώπου και που έχουν αποσυσχετισθεί από το βαθύ µυστήριο της δηµιουργίας. Τα έργα τους ηχούν ξύλινα, παράτονα, άψυχα, πλάσµατα µιας αχάριστης µαστοριάς και η καρδιά τους είναι βορά φθόνου, µίσους, κακεντρέχειας και συκοφάντησης των συναδέλφων τους. Είναι ακόµη, όχι περήφανα δηµιουργικά πλάσµατα µιας ελεύθερης κοινωνίας, άλλα υποτελείς και υπηρέτες σκοταδιστικών, ολοκληρωτικών ιδεολογιών που τους προσφέρουν τη μέθη της δημοσιότητας σπάταλα, το χρήµα και την απατηλή δόξα ερήµην του πνεύµατος και ερήµην του ανθρώπου που προδίδουν κι εξαπατούν με τα έργα τους.
Είναι παιδαγωγοi που βλέπουν τους νέους ως υλικό δυναµικό στην υπηρεσία των επιδιώξεών τους, ως αντικείµενα ιδεολογικής απάτης και πολιτικής εκµετάλλευσης, που δεν διδάσκουν την σωκρατική αλήθεια εκείνη που σπέρνει τη γόνιµη ανησυχία στις συνειδήσεις - αλλά διδάσκουν ό,τι είναι σκόπιµο - , ώστε οι νέοι να µη γνωρίσουν την αλήθεια και να υποδουλωθούν στην πιο ταπεινή και άβουλη πολιτική πράξη που τους υποβάλλουν. Παιδαγωγοi που λατρεύουν το χρήµα και που πλάθουν τον άνθρωπο µε βάση τη γνώση, τη χρησιµότητα και την επαγγελµατική τοποθέτησή του, όχι µε γνώµονα την συνείδηση, την ελευθερία και την άρετή.
Κι ακόµα, είναι κληρικοί και θεολόγοι που όταν η αρχή και το πέρας, της ζωής και της έγνοιας τους δεν είναι το χρήµα και η κοινωνική ανάδειξη σε βάρος κάθε αρχής, µε βιασµό και της αλήθειας και της τιµιότητας - τότε, προχωρούν είτε σε µια ξεπερασµένη ηθικιστική διδασκαλία ή σε ένα µ’ έµφαση παρουσιασµένο χριστιανο-µαρξιστικό συγκρητισμό που συνιστά το άκρο άωτο της ιδεολογικής σύγχυσης των καιρών µας. Άνθρωποι που δεν εµφανίζουν την εικόνα του Θεού στον κόσµο. Όταν όμως λείπει η αληθινή πνευµατική ηγεσία, όταν οι λίγοι πνευµατικοί ηγέτες, µε την συστηµατική εγκληµατική για το Έθνος τακτική των µέσων ευρείας δηµοσιότητας αποκόβονται από τον λαό και ζουν στο περιθώριο - αληθινοί αµφισβητίες της ανισόροπης αυτής κοινωνίας - κι όταν τον χώρο της πνευµατικής ηγεσίας καταλαµβάνουν οι ψευδεπίγραφοι υπηρέτες των πολιτικών ιδεολογιών του ολοκληρωτισµού και της τυρρανίας, τότε, τί φταίει ο λαός που παραπαίει, που αυθαδιάζει, που ασχηµονεί, που ξεσηκώνεται - συχνά χωρiς λόγο - , µε τον ερεθισµό του υλικού συµφέροντος και µόνο που αποστρέφεται το πνεύµα και που δίνει την εκλογή του σ’ ότι πιο ψεύτικο υπάρχει στο χώρο που λέγεται ακόµη «χώρος του πνεύµατος»;
Σ’ αυτό το κακό που σκεπάζει σαν πανούκλα όλες τις κοινωνίες της ώρες αυτές που ζούµε µε την ψυχή στα δόντια, είναι πολύ δύσκολο να προτείνει κανείς τίµια και καθαρά µια λύση. Γιατί ίσως μια και μόνη λύση δεν είναι αρκετή. Χρειάζεται ένα πλέγµα πολλών λύσεων άλλα επειδή ο υπογραφόµενος αισθάνεται αποστροφή να παρασταίνει τον γιατρό των κακών της σηµερινής ζωής, θα πει µονάχα δυο σκέψεις:
Η πρώτη είναι πως χρειάζεται απ’ όσους καταλαβαίνουν την κρισιµότητα της στιγµής αυτής, από όλους, όπου κι αν στέκονται, ότι κι αν κάνουν, αρκεί να πονούν τον τόπο µας και να σέβονται τον άνθρωπο και την ελευθερία του, χρειάζεται µια συστηµατική, επίµονη συσπείρωση γύρω από τους λίγους, συχνά αποµονωµένους, αληθινούς κι όχι ψευδεπίγραφους πνευµατικούς µας ηγέτες.
Η δεύτερη: χρειάζεται να οργανωθεί µια επίµονη κι έξυπνη, θαρραλέα και διαρκής, πνευματική αντίσταση απέναντι σ’ όλες τις αντιπνευµατικές δυνάµεις της σηµερινής κοινωνίας κι απέναντι στους ψεύτες και εξαγορασµένους που εµφανίζονται ως πνευµατικοί ηγέτες της εποχής µας.
Αντίσταση, από ποιούς; Μα από όλους. Πρώτ’ απ’ όλα, από τους γνήσιους πνευµατικούς ηγέτες κι από όσους νιώθουν τη δυσωδία του ψέµατος και την ασχήµια της απατηλής παράστασης που οργανώνεται καθηµερινά σε βάρος του λαού.
Αυτά, πριν είναι άργα για την ελευθερία και για την Ιστορία πριν η ψυχή του λαού πεθάνει.

περιοδικό ΕΥΘΥΝΗ (από τη σχεδία), τ. 76, Απρίλιος 1978

πηγή: Aντίφωνο

Ο Θεόδωρος Ζιάκας αποτελεί έναν "ποιητικό", προφητικό, σοφό αναλυτή των προσιόντων ("...Θεοί μεν γαρ μελλόντων, άνθρωποι δε γιγνομένων, σοφοί δε  προσιόντων  αισθάνονται..." κατά πως στιχουργεί ο Καβάφης).  Σε παλαιότερη ανάλησή του (1988 αν δεν με απατά η μνήμη) είχε προείπει καταστάσεις που μόλις βιώνουμε και συνειδητοποιούμε. Το συγκεκριμένο άρθρο, παρά το ότι πρωτοδημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 1999, διατηρεί, ακόμη και σήμερα, την τραγική του επικαιρότητα. Θεωρώ πως η ανάγνωσή του θα ενισχύσει τον αγώνα μας για συνειδητοποίηση του "κακού που μας βρήκε"....

Το ΠΑΣΟΚ και ο ελληνικός ατομισμός του Θεόδωρου Ι. Ζιάκα

Επαναδημοσίευση: Αντίφωνο, Τετάρτη, 03 Σεπτέμβριος 2014

Το ΠΑΣΟΚ διαχειρίστηκε μια κρίσιμη «φάση μετάβασης». Είχε στη διάθεσή του κάποια δεδομένα μέσα και η διαχείρισή του οδήγησε σε ορισμένα αποτελέσματα. Ο απολογισμός της παρουσίας του στη ζωή της χώρας είναι χρήσιμος στο μέτρο που απαντά στα τρία αυτά ζητήματα: Ποιο ήταν το περιεχόμενο της «μετάβασης» που διαχειρίστηκε (μετάβαση από τι και σε τι), ποια ήταν τα μέσα που είχε στη διάθεσή του και τέλος πώς αξιολογούνται τα αποτελέσματα της διαχείρισής του.
Στο κείμενο που ακολουθεί θα αναφερθώ στα τρία αυτά ζητήματα και θα κλείσω με το φαινόμενο του γενικού εκπασοκισμού. Το ΠΑΣΟΚ πέτυχε, σ’ αυτό το διάστημα, να εκπασοκίσει ακόμα και τους φανατικότερους αντιπάλους του. Ο Κ. Καραμανλής (ο ανηψιός), για παράδειγμα είναι οφθαλμοφανώς «πασοκικότερος» του Σημίτη. Φαίνεται, λοιπόν, να υπάρχει μια κοινή «πασοκική ουσία», στην οποία μετέχουν οι πάντες. Θα κοιτάξω να δω πώς αποκρυσταλλώνεται κοινωνικά η «ουσία» αυτή.

1. Ο χαρακτήρας της μετάβασης

Στο διάστημα που συζητάμε τελειώνουν τρεις «εποχές»: μια στην κλίμακα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας και δυο στην κλίμακα της παγκόσμιας ιστορίας. Στη δική μας κλίμακα είναι η κατάρρευση της παραδοσιακής εμφυλιοπολεμικής πόλωσης. Στη διεθνή κλίμακα είναι η κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού και η μετάβαση του δυτικού (νεωτερικού) πολιτισμού στο στάδιο του «μεταμοντερνισμού».

Η διαχείριση των τριών αυτών «μεταβάσεων», όπου η πρώτη εντάσσεται στη δεύτερη και η δεύτερη στην τρίτη, απαιτούσε και το αντίστοιχο «τριπλό πρόγραμμα» (που να βγάζει τη χώρα από την εμφυλιοπολεμική πόλωση, να απαντά στις προκλήσεις της μεταδιπολικής διεθνούς κατάστασης και να προετοιμάζει τον Ελληνισμό για τη μετανεωτερική εποχή). Προφανώς το ΠΑΣΟΚ είχε σχέδιο για τον πρώτο μετασχηματισμό. Ας το ονομάσουμε «πρόγραμμα της Μεταπολίτευσης». Για τον δεύτερο όμως μετασχηματισμό δεν είχε τίποτα. Νόμιζε ότι ο διπολισμός είναι μόνιμη σταθερά του παγκόσμιου συστήματος. Κι ο σοσιαλισμός η μοναδική και αξεπέραστη απάντηση στο κοινωνικό πρόβλημα. Για τον τρίτο μετασχηματισμό, που αποτελεί και τη βαθύτερη ουσία του δεύτερου, ούτε λόγος. Το ΠΑΣΟΚ, όπως και ολόκληρο το πολιτικό σύστημα, τον αγνοεί.

Έτσι ενώ πετύχαινε τους βραχυπρόθεσμους στόχους του, το ΠΑΣΟΚ προετοίμαζε τη χώρα για ένα μέλλον τελείως διαφορετικό απ’ αυτό που πράγματι ερχόταν.

2. Το πρόγραμμα της Μεταπολίτευσης

Εμπνευστής του προγράμματος της Μεταπολίτευσης ήταν ο Κ. Καραμανλής και εκτελεστής του ο Α. Παπανδρέου. Οι στόχοι του θα μπορούσαν να συνοψιστούν σε τρία σημεία: Άρση του εμφυλιοπολεμικού διχασμού, αποκατάσταση της δημοκρατίας, ένταξη στην ΕΟΚ (Ευρωπαϊκή Ένωση σήμερα). Ειδικότερα:

Άρση της εμφυλιοπολεμικής πόλωσης: Άνοιγμα του κράτους στην αποκλεισμένη πλειονότητα του πληθυσμού. Κοινωνικές παροχές, για την ανακούφιση των κατώτερων στρωμάτων. Διαχείριση της αποβιομηχάνισης (κρατικοποίηση των προβληματικών). Αντιμετώπιση της απασχόλησης με προσφυγή στον κρατισμό.1

Αποκατάσταση της δημοκρατίας: Αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης. Εγκαθίδρυση πολιτικού συστήματος, βασισμένου στην πελατειακή διαχείριση των πολιτικών σχέσεων. Το κοινοβούλιο, τα συνδικάτα και οι συνεταιρισμοί, θεωρούνται τα «τρία βάθρα» του. Σύστημα αξιοσημείωτα σταθερό: ξεπέρασε με επιτυχία την κρίση του '89 και επιβιώνει των δύο ιδρυτών της. Για πρώτη φορά η νεώτερη Ελλάδα γνωρίζει, επί τόσα συναπτά έτη, συνθήκες πολιτικής ελευθερίας.

Ένταξη στην ΕΟΚ: Μετάθεση της Προστασίας από τις ΗΠΑ στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιτυχής διαχείριση-εκτόνωση του αντιδυτικισμού και ειδικότερα του αντιαμερικανισμού. Μετάθεση των προβλημάτων Ελλάδας-Τουρκίας στο πεδίο των ευρω-τουρκικών σχέσεων. Καραμανλής: μπήκαμε στην Ε.Ο.Κ. όχι για οικονομικούς αλλά για εθνικούς λόγους. Η «αποτρεπτική στρατηγική» επαφίεται στα «διεθνή ερείσματα» της χώρας και πριν απ’ όλα τα ευρωπαϊκά. Ο στρατιωτικός συσχετισμός δυνάμεων αφήνεται να αλλάξει υπέρ της Τουρκίας.

Τα διαθέσιμα μέσα αυτού του προγράμματος ήταν: α) ο χαρισματικός ηγέτης, β) μια θεωρία-κράμα νεομαρξισμού και σταλινισμού και γ) η μαζική κινητοποίηση των «μη προνομιούχων», στη βάση μιας αλυτρωτικής ιδεολογίας με έντονα αντιμπεριαλιστικά και λαϊκιστικά χαρακτηριστικά.

3. Η υπέρβαση του διπολισμού

Το πρόγραμμα της Μεταπολίτευσης ήταν επιφανειακό, επειδή δεν συνέδεε τον ελληνικό διχασμό με την ειδική θέση της χώρας στα πλαίσια του διπολισμού. 2

Έτσι όταν ήρθε η κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ και ακυρώθηκαν οι γεωπολιτικές προϋποθέσεις του μακρόχρονου μαρασμού της, καμιά ιδεολογική και πολιτική  προετοιμασία δεν είχε γίνει, ώστε να αξιοποιηθούν οι καινούργιες ευνοϊκές συνθήκες. Απεναντίας νιώσαμε ότι χάνουμε το έδαφος κάτω από τα πόδια μας. Η πολιτική σκέψη του ΠΑΣΟΚ και των άλλων κομμάτων, παρέμεινε εγκλωβισμένη στους νάρθηκες του διπολισμού. Η πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού ερμηνεύτηκε ως «ήττα των λαών» και η παγκοσμιοποίηση σαν μονόδρομος προς τον γκρεμό. Αποτέλεσμα: σύγχυση και αδυναμία προσανατολισμού. Απαισιοδοξία και ατελεύτητη θρηνωδία, μηδενισμός και ραγιαδισμός.

Η αγκύλωση στη διπολική σκέψη δεν μας επιτρέπει ειδικότερα να κατανοήσουμε τη νέα δομή του παγκόσμιου συστήματος και τον ρόλο των ΗΠΑ σ΄ αυτήν. Ούτε τον νέο ρόλο των εθνών στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης. Δεν αντιλαμβανόμαστε ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ των εθνών για τη βελτίωση της θέσης τους στη διεθνή πυραμίδα της ισχύος είναι η μόνη πραγματικότητα. Ούτε τον πολυώνυμο χαρακτήρα της ισχύος (στρατιωτικό, οικονομικό, πολιτικό, τεχνολογικό, πολιτιστικό, δημογραφικό) καταλαβαίνουμε. Δυστροπούμε στη διαπίστωση ότι, για το προβλεπτό μέλλον, προοπτική έχουν μόνο οι εθνικές στρατηγικές που αξιοποιούν τις γενικές απαιτήσεις του παγκόσμιου συστήματος (την ανταγωνιστικότητα, τη συμπληρωματικότητα, την αναζήτηση της σταθερότητας). Δεν ηχεί καθόλου ευχάριστα στ’ αυτιά μας η ιδέα ότι προϋπόθεση της εθνικής επιβίωσης, στο νέο διεθνές περιβάλλον, είναι η ικανότητα να προσφέρεις λύσεις στα προβλήματα των γύρω σου. Ότι αν μένεις στάσιμος και δεν ανοίγεις δρόμο, σ’ αυτούς που τρέχουν πίσω σου, τότε απλώς θα σε ποδοπατήσουν.

Τα μεγάλα προβλήματα του διπολικού κόσμου -η κοινωνική και η εθνική ανισότητα, το οικολογικό πρόβλημα, η αποσύνθεση της κοινωνικής συνοχής- μεταφέρθηκαν στο μεταδιπολικό σύστημα και επιδεινώνονται. Η αντιμετώπισή τους αποτελεί τώρα βασική ανάγκη των εθνών-κρατών και των όποιων συλλογικών συσσωματώσεών τους. Η εθνική και η συλλογική ισχύς βρίσκονται σε συνάρτηση με την ικανότητα αντιμετώπισης των μεγάλων αυτών προβλημάτων. Αν στον διπολικό κόσμο μπορούσε να έχει απήχηση η άποψη ότι για να λύσουμε το κοινωνικό πρόβλημα, πρέπει να διασπάσουμε και να διαλύσουμε το έθνος, μέσω της μετατροπής της πάλης των τάξεων σε εμφύλιο πόλεμο, τώρα όλοι έχουν συνειδητοποιήσει ότι κάτι τέτοιο είναι σκέτη παραφροσύνη. Κοντολογίς: Χωρίς εθνική συσπείρωση και χωρίς κοινωνική συνοχή, είναι αδύνατη η εθνική επιβίωση σ' έναν ειρηνικό, αλλά πολύ σκληρά ανταγωνιστικό κόσμο.

Το πρόγραμμα της Μεταπολίτευσης αποκατέστησε την εθνική ενότητα, αλλά δεν προετοίμασε τον λαό και τη χώρα να στηριχθούν στα δικά τους πόδια. Τα δεκανίκια του κρατισμού και της προστασίας κρίθηκαν απολύτως απαραίτητα.

4. Από τον μοντερνισμό στον μεταμοντερνισμό

Πίσω από την κατάρρευση του διπολισμού βρίσκεται η μετάβαση του νεωτερικού πολιτισμού από τον μοντερνισμό στον μεταμοντερνισμό. Στο κέντρο της βρίσκεται η κρίση της νεωτερικής εξατομίκευσης, η αποσάθρωση του μοντέρνου ατόμου και η ανάπτυξη του ανθρωπολογικού μηδενισμού.

Η ιδιάζουσα στην εποχή του μοντερνισμού «απομυθοποίηση» των συλλογικών ταυτοτήτων και η ανακήρυξή τους σε «συμβατικές» και «νοερές», επεκτείνεται τώρα σε μηδενισμό και της ίδιας της ατομικής ταυτότητας. Οι αξίες της προσωπικότητας χάνουν τη σημασία που είχαν πριν, καθώς ο ηδονισμός και ο καταναλωτισμός αναβαθμίζονται σε υπέρτατη υπαρξιακή επιδίωξη. Η κοινωνική συνοχή αποσαθρώνεται όχι μόνο από τα οικονομικά προβλήματα, αλλά κυρίως από την κυριαρχία των μηδενιστικών προτύπων που εισάγει ο μεταμοντερνισμός. Η αποσάθρωση του υποκειμένου καθιστά και τις όποιες πολιτικές αποβλέπουν στη λύση των προβλημάτων, ανεφάρμοστες και ατελέσφορες.

Το ζήτημα είναι γενικό και αφορά το Σύστημα στο σύνολό του. Μόνο οι τρόποι μετοχής σ’ αυτό διαφέρουν. Σε μας το πρόβλημα σκιαγραφείται πολύ καθαρά στο πεδίο της εθνικής ταυτότητας, καθώς από τις θετικές νεωτερικές νοηματοδοτήσεις της περάσαμε, πλησίστιοι, στον εθνομηδενισμό.3 Ο εθνομηδενισμός, ο γραικυλισμός στα καθ' ημάς, είναι το οικοσύστημα του ανθρωπολογικού μηδενισμού. Η αντιμετώπιση του μηδενισμού, με τη διπλή αυτή έννοια, είναι το μέγα πρόβλημα της ιστορικής φάσης που διανύουμε. Το ζητούμενο είναι εδώ η ανάδειξη του Προσώπου, του ανθρωπολογικού τύπου όπου αίρεται η πόλωση ατομικισμού – κολεκτιβισμού και πραγματώνεται η ατομικότητα της αλληλεγγύης, της αυτονομίας αλλά και της προσφοράς, της ελευθερίας αλλά και της δικαιοσύνης.

Το εξοργιστικό είναι ότι ενώ το πρότυπο αυτό υπάρχει μόνο στην ελληνο-ορθόδοξη παράδοση, εμείς κάναμε, στο διάστημα αυτό, ό,τι μπορούσαμε για να αποκόψουμε την παιδεία μας από την παράδοση αυτή. Οι αλλεπάλληλες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις (βασική συνιστώσα του προγράμματος της Μεταπολίτευσης) ισοδυναμούν με πολιτιστική αυτοκτονία, επειδή κλείνουν τον δρόμο προς τη μετανεωτερική εποχή. Εδώ ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και Αριστερά, συμπίπτουν πλήρως.

Αλλά ας δούμε τα αποτελέσματα της εικοσιπενταετούς διαχείρισης, όπως έχουν αποκρυσταλλωθεί στο κοινωνικό πεδίο.

5. Το ελληνικό βαμπίρ

Κυρίαρχος ανθρωπολογικός τύπος είναι στην Ελλάδα σήμερα το καταναλωτικό παράσιτο.

Ο παρασιτικός καταναλωτισμός αποτελεί εγκαθιδρυμένο σύστημα. Στο κέντρο του βρίσκεται ο πελατειακός κοινοβουλευτισμός, η βασική λειτουργία του οποίου είναι να εκποιεί το κράτος στους ψηφοφόρους του και το έθνος στους δανειστές του. Γύρω του τα ποικίλα «διαπλεκόμενα» και οι «στρατοί κατοχής» (συντεχνίες, κομματικές νομενκλατούρες, συνδικαλιστικές μαφίες). Όλοι μαζί συγκροτούν έναν ιδιόμορφο οργανισμό, ο οποίος χρησιμοποιεί το κράτος σαν κέλυφός του και τρέφεται από τα παντοειδή ελλείμματα (στην άμυνα, στην οικονομία, στην παιδεία, παντού) - ελλείμματα που το ίδιο δημιουργεί. Ο οργανισμός αυτός διασωληνώθηκε μάλιστα τόσο καλά με τα ευρωκοινοτικά Ταμεία που ελπίζει να βγει σώος και αβλαβής από τη «λαίλαπα της παγκοσμιοποίησης». Προέκυψε από τη συγχώνευση κοινωνικού παρασιτισμού, εθνικού γραικυλισμού και πελατειακού πολιτικού συστήματος, αλλά η ανθρωπολογική του βάση βρίσκεται στον αχαλίνωτο μηδενιστικό ατομικισμό, που χαρακτηρίζει το διαχρονικό ελληνικό άτομο στη φάση της ολοκλήρωσής του. Είναι το εθνικό μας βαμπίρ, το γνωστό κι από άλλες εποχές της ελληνικής ιστορίας. Οικοσύστημά του: το «τέλος των ιδεολογιών» (εθνικών και κοινωνικών).

Η λέξη «κρίση» είναι πολύ φτωχή, αθώα και προπαντός παραπλανητική, για να αποδώσει το φαινόμενο. Μιλάμε για ένα απαίσιο γλοιώδες ον, που τρέφεται από το αίμα του έθνους και του οποίου το δόντι έχει την ιδιότητα να εξουδετερώνει την αντίσταση του ξενιστή του, δημιουργώντας του αρχικά ροζ ψευδαισθήσεις και στη συνέχεια κοινωνική απάθεια. Το ον αυτό, αν και διαμορφώθηκε στα πλαίσια του ΠΑΣΟΚ, αφομοίωσε όλα τα κόμματα, τα ΜΜΕ και αποσάθρωσε και τα τρία βάθρα της παπανδρεϊκής δημοκρατίας. Ας δούμε συνοπτικά τη διαδικασία σχηματισμού του.

Η κατάρρευση της εμφυλιοπολεμικής πόλωσης, η τόσο αναγκαία και ζωτική για τον τόπο, απελευθέρωσε έναν αχαλίνωτο ατομικισμό. Ο ατομικισμός αυτός δεν δέχεται καμιά κοινωνική υποχρέωση. Το μόνο που ξέρει είναι «τα δικαιώματά του». Διαπερνά δε όλα τα κοινωνικά στρώματα και όλες τις πολιτικές παρατάξεις. Μοιάζει να διαμορφώνει ένα νέο είδος «ταυτότητας». Τα χαρακτηριστικά της έχουν αποσαφηνισθεί με ενάργεια: Το πρωτόγονο ζορμπαλίκι (το «καμάκι», το σουβλάκι, το συρτάκι και τα παιδιά του Πειραιά, ταιριαστά με το δημόσιο ραχάτι, τον χυδαίο ιδεολογικό μεταπρατισμό και τη θρησκειοποιημένη και φολκλορική «επίσημη» Ορθοδοξία). Ζωώδεις προτεραιότητες χρήματος και εξουσίας, βολέματος και αυτασφάλισης,4 πάνε μαζί με το «κούφιο νταηλίκι» να καις τη δική σου Νομαρχία5 υπό τα έντρομα βλέμματα του κράτους και να κάνεις εκβιαστικό συνδικαλισμό εκ του ασφαλούς.

Ο τύπος αυτός ξεπήδησε ξαφνικά, από τη μια μέρα στην άλλη, υπερώριμος και σε πλήρη εξάρτυση, -σαν την Αθηνά από το κεφάλι του Δία. Τα χαρακτηριστικά του μας λένε ότι έχουμε να κάνουμε με το ελληνικό άτομο, που μέτρο «πάντων χρημάτων» έχει τον εαυτό του. Μόλις βρήκε το οικείο περιβάλλον του, δηλαδή συνθήκες πολιτικής ελευθερίας και «τέλους ιδεολογιών», το άτομο αυτό αναγεννήθηκε εν ριπή οφθαλμού και μέσα από τις στάχτες αιώνων, όπως το πεθαμένο του σύμβολο, ο Φοίνικας. Παραδόξως, λοιπόν, η κατάρρευση του ελληνικού νεωτερικού ατόμου (κατάρρευση της «μετακενωτικής»-διαφωτιστικής και της «ελληνο-χριστιανικής» - εθνοφυλετικής ταυτότητας) δεν οδηγεί στην ατομική παθητικότητα και απροσωπία, όπως συμβαίνει στα κέντρα της νεωτερικότητας, ούτε στον φονταμενταλιστικό-κολεκτιβιστικό πυρετό, που παρατηρούμε π.χ. στην ισλαμική περιφέρεια. Μας μεταφέρει στην τελευταία και «μεταμοντέρνα» φάση του δικού μας προνεωτερικού τύπου εξατομίκευσης.

Η αναγέννηση του ελληνικού ατομικισμού αρχίζει με τη μετατροπή του Δημοσίου σε «βαλσαμοποιείο», για «τα δικά μας παιδιά», στη συνέχεια σε προκάλυμμα ενός μαφιόζικου κλεπτοκρατικού καθεστώτος και ολοκληρώνεται με την προσπάθεια εκλογίκευσης και «εκσυγχρονισμού» του συστήματος αυτού.

5.1 Πρώτη φάση: το «βαλσαμοποιείο»

«Βαλσαμοποιείο». / Για «τα δικά μας παιδιά». Είναι διάσημες φάσεις-φράσεις του νεοελληνικού κοινοβουλευτικού βίου: - Ας τραβηχτούν για λίγο οι ετερόχθονες από την εξουσία, για να μπορέσουμε κι εμείς «να ρίψωμεν βάλσαμον εις τας πληγάς μας» (ψήφισμα Παλαμήδη 1844). Να βολέψουμε κι εμείς «τα δικά μας παιδιά» (Κ. Μητσοτάκης 1993).6

Τον πρώτο καιρό, όταν ο Ανδρέας, ο τροπαιοφόρος άγιος των μη προνομιούχων, άνοιξε τις πόρτες του κράτους στους αποκλεισμένους από τη Δεξιά, το Δημόσιο λειτούργησε, κανονικότατα, σαν βαλσαμοποιείο. Το κόστος το κάλυψε, ο σοφός μας οικονομολόγος, με εξωτερικό δανεισμό (αξιοποιώντας την «υψηλή πιστοληπτική ικανότητα της χώρας», δηλαδή τη γεωπολιτική υπεραξία που είχε για τη Δύση το «οικόπεδο Ελλάς», στα πλαίσια του ανταγωνισμού των δύο υπερδυνάμεων).7 Το «κράτος της δεξιάς», μεταβαλλόμενο σε βαλσαμοποιείο, έγινε στη φάση αυτή «παλλαϊκό κράτος», προκαταλαμβάνοντας πλήρως όλα τα σχετικά οράματα της παραδοσιακής αριστεράς. Για να τεθεί όμως υπό τον έλεγχο του «λαού» ήταν ανάγκη να καταλυθούν οι ιεραρχικές δομές του και η συστατική τους εργασιακή πειθαρχία. Υποτίθεται ότι στη θέση τους θα έμπαιναν η σοσιαλιστική αυτοπειθαρχία και η υψηλή υπευθυνότητα, που απορρέουν από τη σοσιαλιστική συνειδητότητα. Όμως τίποτε απ’ αυτά δεν αναφάνηκε για να καλυφθεί το κενό. Απλώς ισοπεδώθηκαν και παρέλυσαν τα πάντα και μόνο το μισθολόγιο των ΔΕΚΟ δεν έπαψε να ακολουθεί την ανιούσα. Μάταια οι Κασσάνδρες περίμεναν την κατάρρευση. Όλο αυτό το διάστημα το παπανδρεϊκό κράτος, που δεν είναι πλέον κράτος στην κυριολεξία, αλλά «μη-κράτος», αναπαράγεται κανονικότατα. Χωρίς κανένα αξιοσημείωτο πρόβλημα.

5.2 Δεύτερη φάση: ο σχηματισμός του βαμπίρ

Ποιο είναι το μυστικό της απρόσκοπτης αναπαραγωγής του; Είναι προσεκτικά κρυμμένο αλλά απλούστατο: Με το να διατηρείται σκόπιμα σε παράλυτη κατάσταση, το ελληνικό μη-κράτος λειτουργεί σαν ξενιστής, κέλυφος, προπέτασμα και προστατευτική «παραλλαγή», για το βαμπίρ που έχει εγκαταβιώσει μέσα του. Η άτυπη εξωθεσμική λειτουργία του παρασιτικού αυτού οργανισμού είναι τέλεια οργανωμένη σε επάλληλα και διαπλεκόμενα αδιαφανή δίκτυα, που ξεκινούν από το αθηναϊκό λεκανοπέδιο και έχουν τα περιφερειακά τους παραρτήματα σε όλη τη χώρα. Ως ενιαίο τώρα δίκτυο έχει διεισδύσει παντού. Έχει διαβρώσει και τις τέσσερις «ανεξάρτητες» εξουσίες: νομοθετική, εκτελεστική, δικαστική και τύπο (γραπτό και ηλεκτρονικό). Επιπλέον έχει αποσαθρώσει και τα «τρία πόδια» της παπανδρεϊκής δημοκρατίας: τον κοινοβουλευτισμό, τα συνδικάτα και τους συνεταιρισμούς. Καθώς απλώθηκε σε όλη τη διαθέσιμη έκταση έχει αποκτήσει την ικανότητα να ενσωματώνει εύκολα οποιαδήποτε «συλλογική εκπροσώπηση». Μοναδικός σκοπός του είναι η συστηματική απομύζηση των πόρων του έθνους και η καλλιέργεια του κατάλληλου κλίματος ανοχής στη διαφθορά, ώστε να μπορεί να συνεχίζει απερίσπαστα το έργο της απομύζησης.

Ως κοινωνικό φαινόμενο δεν υπακούει σε καμιά κλασική εννοιολόγηση (ταξική ανάλυση κ.λπ.). Είναι ελληνική ιδιοτυπία και χρειάζεται ειδικές (ελληνικές) έννοιες, για να καταστεί κατανοήσιμο. Η απουσία ειδικών εννοιών μας εμποδίζει να το δούμε ως αυτό που πράγματι είναι: δηλαδή ως σύστημα με εσωτερική νομιμότητα, με νόμο αναπαραγωγής. Έτσι όμως δεν μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε ούτε ιδεολογικά ούτε πολιτικά. Γίνεται αντιληπτό, όταν γίνεται, ως αθροιστικό σύνολο ηθικών παρεκτροπών, ενός μεγάλου ή μικρού αριθμού ανθρώπων, οπότε και αντιμετωπίζεται με ξορκισμούς, ηθικολογίες και ευχολόγια. Κατά κανόνα ο κόσμος βλέπει απλώς τα επιφαινόμενα: το «παράλυτο κράτος» ή τη «γραφειοκρατία». Και έντεχνα πείθεται ότι «φταίνε οι δημόσιοι υπάλληλοι». Στη φαινομενολογία αυτή το αφανές παρασιτικό μπλοκ προσπαθεί να στηρίξει ευρύτερες συναινέσεις. Όχι για να άρει την «παραλυσία του κράτους», αλλά για να μειώσει απλώς το κόστος του. Η παραλυσία του κράτους-ξενιστή είναι όρος αναπαραγωγής για το πολιτικο-κοινωνικό του παράσιτο.

Το αρχικό βαλσαμοποιείο μετεξελίχθη, λοιπόν, σε άτυπη αλλά άριστα οργανωμένη κλεπτοκρατία, η οποία έχει τόσο καλά εδραιωθεί, ώστε όλη η πολιτειακή ελίτ την αποδέχεται σαν κάτι το εντελώς φυσικό και αυτονόητο. Όποιος δοκιμάσει να την αμφισβητήσει απλώς θα βρεθεί εκτός νυμφώνος. Φυσικά ο λαός, το μέγα θύμα αυτής της επιχείρησης, δεν τους αποδέχεται. Γι’ αυτό και στις δημοσκοπήσεις δείχνει εμπιστοσύνη σε θεσμούς όπως ο Στρατός και η Εκκλησία, ενώ ξέρει πολύ καλά πόσο ξεχαρβαλωμένοι είναι σ' ένα τέτοιο περιβάλλον. Συγχρόνως δηλώνει κατηγορηματικά απόλυτη έλλειψη εμπιστοσύνης στους πολιτικούς και στα ΜΜΕ. Δεν αντιλαμβάνεται όμως, ότι όλο αυτό το δυσκαταγώνιστο σύστημα, δεν είναι παρά η κεφαλαιοποίηση σε εθνικό επίπεδο του δικού του καθημερινού ατομικισμού. Ότι είναι η δική του έλλειψη συλλογικού πνεύματος αυτό που τρέφει το βαμπίρ. Τους συγκεκριμένους πολιτικούς αυτός τους εκλέγει, για εκπροσώπους του και πάτρωνες, με πρωταρχικό κριτήριο τις προσωπικές σχέσεις, τις εκμαυλιστικές εκδουλεύσεις και τις προσδόκιμες εξυπηρετήσεις. Πεπεισμένος από τις αλληλοκαταγγελίες των ίδιων των πολιτικών, ότι εγκληματούν εις βάρος των εθνικών συμφερόντων, ότι χρηματίζονται, ότι προδίδουν την πατρίδα για ψύλλου πήδημα κ.τ.τ. δικαιολογεί στον εαυτό του την δική του καθημερινή ατομική μικρο-παρανομία. Για παράδειγμα: κλέβει τον Φ.Π.Α., κρύβει εισοδήματα, ως επαγγελματίας, λουφάρει κανονικά, ή λαδώνεται, ως δημόσιος υπάλληλος.

Ο ελληνικός ατομικισμός, καθώς ύπατο κριτήριο έχει τα απροσδιορίστως μεταβαλλόμενα γούστα του υπερτροφικού Εγώ του, απονοηματοδοτεί τελείως τους κανόνες της συντεταγμένης συμβίωσης, ακόμα κι αυτούς που το ίδιο έχει καθορίσει. Η λογικότητα του νεωτερικού ατόμου (όχι στην «τραυματική» εκδοχή, την εθνικιστική-ευσεβιστική και τη διεθνιστική-ταξική, που γνωρίσαμε, αλλά στην «αυθεντικά» ευρωπαϊκή) δεν μπορεί να αποτελέσει αυτορυθμιστική αρχή για το ελληνικό άτομο. Κι εδώ βρίσκεται η αιθεροβασία και το ασύγγνωστο λάθος του νεοελληνικού Διαφωτισμού. Το ελληνικό άτομο δεν είναι «λογικό», γιατί έχει πίσω του πολλαπλές ανθρωπολογικές διαδρομές. Όταν οι άλλοι πήγαιναν αυτό γύριζε, κατά το κοινώς λεγόμενο. Γνωρίζει π.χ. ότι «η λογική είναι υποδεέστερη της ρητορικής». Ότι το Εγώ είναι πάνω και πίσω από τη λογική. Ξέρει πολύ καλά ότι τα κίνητρα και οι σκοποί του προηγούνται της λογικής, την οποία επικαλείται. Δεν «παραμυθιάζεται», λοιπόν, με λογικά επιχειρήματα και «εκσυγχρονιστικά οράματα». Οι συλλογικοί κανόνες εκπίπτουν έτσι σε κατά συνθήκην ψεύδη, τα οποία ο ξύπνιος Έλληνας δεν καταδέχεται καν να τα λάβει υπόψη του, όταν τον παίρνει.

«Ο ζημιών το έθνος ουδένα ζημιοί». Ιδού η κατευθυντήρια αρχή της «χειραφετημένης από ιδεολογίες» ελληνικής ατομικότητας. Η αρχή αυτή, που διατυπώθηκε τόσο περιεκτικά στην ελλαδική Βουλή τον περασμένο αιώνα, αποτελεί το ύπατο δόγμα, τη θεμελιακή νοηματοδοτική πηγή, του αμοραλιστικού-παρασιτικού είδους «συλλογικότητας», που συνεπάγεται η έξαλλη ελληνική εξατομίκευση. Βεβαίως η ανάδυση του ελληνικού ατομικισμού, στην εποχή του «τέλους των ιδεολογιών» και του μεταμοντέρνου μηδενισμού, δεν έχει μόνο αρνητικές πλευρές. Κρύβει κι ένα ισχυρό δυναμισμό αναγκαίο για την επιβίωση. Πώς όμως, ο δυναμισμός αυτός θα μπορέσει να μεταμορφωθεί, ώστε να αναιρεθούν τα αρνητικά του αποτελέσματα, η συλλογική μας παθολογία; Αυτό είναι το μέγα ερώτημα. Μέγα και προς το παρόν πρακτικώς αναπάντητο.

5.3 Τρίτη φάση: ο «εκσυγχρονισμός» του βαμπίρ

Αν το ελληνικό «μεταμοντέρνο παράδειγμα» μπορούσε να κρατηθεί αιωνίως στη φάση του βαλσαμοποιείου, θα είχε αγγίξει την τελειότητα, -για τη νοοτροπία του ελληνικού ατόμου πάντα.

Το δυστύχημα όμως είναι ότι δεν υπάρχει τρόπος να κρατηθεί εκεί. Το βαλσαμοποιείο λειτουργεί με δανεικά και επιπλέον μεταβάλλεται γρήγορα σε κλεπτοκρατία, που απομυζά κάθε ικμάδα του. Αρχή της είναι η περίφημη «αρπαχτή». «Να τα φάμε όλα εδώ και τώρα». Και τα τρώει όλα. Επιπλέον το βαλσαμοποιείο δεν είναι μόνο του στον κόσμο. Υπάρχουν πριν απ' όλα οι κουτόφραγκοι των Βρυξελλών, που θέλουν να ξέρουν πού πηγαίνουν τα λεφτά τους. Υπάρχει η παγκοσμιοποίηση, η οποία δεν δείχνει καμιά συμπάθεια για τα παρασιτικά κρατιστικά κατεστημένα όπου γης, όπως έδειξε η σχετική εμπειρία με τις περιβόητες «τίγρεις» της Νοτιοανατολικής Ασίας. Τέλος υπάρχουν και οι …Τούρκοι. Η Ο.Ν.Ε. είναι βέβαια το υπήνεμο λιμάνι, στο οποίο αν προλάβουμε να μπούμε «σωθήκαμε». Αλλά η απειλή είναι εδώ και μας ακολουθεί κατά πόδας: «τουρκικός επεκτατισμός» και «διεθνής κερδοσκοπία». Τούρκοι και Αγορές αξιοποιούν τα εξοπλιστικά και τα οικονομικά μας ελλείμματα. Φυσικά αν μπορούσαμε να τα καλύψουμε δεν θα υπήρχε πρόβλημα. Αλλά δεν μπορούμε και ο λόγος είναι σαφής: αποτελούν τους μαστούς από τους οποίους τρέφεται το παρασιτικό - φαυλοκρατικό - κλεπτοκρατικό μας βαμπίρ. Οίκοθεν νοείται, λοιπόν, ότι το δημιούργημα αυτό του ελληνικού μεταμοντερνισμού δεν μπορεί να πάει μακριά, όπως είναι.

Αυτός είναι και ο λόγος που μπήκαμε ήδη στον «εκσυγχρονισμό»: στην «ενάρετη» φάση της ελληνικής κλεπτοκρατίας. Στη φάση αυτή το βάλσαμο περιορίζεται αυστηρά (μόνο για «τα πολύ δικά μας παιδιά»). Στην απεριόριστη ρεμούλα μπαίνει κάποιος φραγμός. Για πρώτη φορά αρχίζουν να τίθενται κανόνες και να επιτυγχάνεται μια ασυνήθιστη, για τα ελληνικά δεδομένα, βελτίωση των οικονομικών δεικτών. Προκειμένου να διασωθεί το ελληνικό βαμπίρ αναγόρευσε το Μάαστριχ σε νέα Μεγάλη Ιδέα και τη «Σύγκλιση» σε ύπατο στόχο της όλης «εθνικής» του «στρατηγικής».

Κατά τραγική όμως ειρωνεία από την επιτυχία της «εκσυγχρονιστικής» διάσωσης του παρασιτικού αυτού οργανισμού, εξαρτάται και η επιβίωση του ίδιου του ελληνικού λαού. Ο διαχωρισμός του λαού από το βαμπίρ είναι αδύνατος, με τη δεδομένη ανθρωπολογική μας κατάσταση. Το βαμπίρ είναι σαρξ εκ της σαρκός του ελληνικού ατόμου. Είναι το δικό του έλλειμμα συλλογικότητας, αυτονομούμενο σε παρασιτική κοινωνική οντότητα.

Αυτό που φαίνεται ως γενικευμένος εκπασοκισμός είναι, λοιπόν, η ειδική μορφή που παίρνει στην εποχή του μεταμοντερνισμού ο αναγεννημένος αχαλίνωτος ελληνικός ατομικισμός. Θα ήταν άδικο να τον «χρεώσουμε» στον Παπανδρέου. Απλώς στο πρόσωπο του μακαρίτη βρήκε το «χαρισματικό» του πρότυπο.

Πρώτη δημοσίεύση στο περιοδικό ΑΡΔΗΝ,  τχ.18 Μαρτ-Απρ. 1999.

πηγή: antifono.gr

Ένα άρθρο γραμμένο από τον  Dr TAWFIK HAMID, διακεκριμένο Αιγύπτιο ακαδημαϊκό. 

Μου το έστειλε φίλος αγαπητός. Το αναδημοσιεύω πιστεύοντας (ίσως ανοήτως) πως παρόμοια κείμενα βοηθούν τους άφρονες (αν τούτο είναι δυνατόν) όλων των πλευρών....

I was born a Muslim and lived all my life as a follower of Islam.

After the barbaric terrorist attacks done by the hands of my fellow Muslims everywhere on this globe, and after the too many violent acts by Islamists in many parts of the world, I feel responsible as a Muslim and as a human being to speak out and tell the truth to protect the world and Muslims as well from a coming catastrophe and war of civilizations.

I have to admit that our Islamic teaching creates violence and hatred toward non-Muslims.  We Muslims are the ones who need to change. Until now we have accepted polygamy, the beating of women by men, and killing those who convert from Islam to other religions.

We have never had a clear and strong stand against the concept of slavery or wars, to spread our religion and to subjugate others to Islam and force them to pay a humiliating tax called jizia.

We ask others to respect our religion while all the time we curse non-Muslims loudly (in Arabic) in our Friday prayers in the mosques.
What message do we convey to our children when we call the Jews "descendants of the pigs and monkeys"? [Yet, both Arabs and Jews are descendants of Ibrahim (Abraham)!] Is this a message of love and peace, or a message of hate?

I have been into [Christian] churches and [Jewish] synagogues (Hindu) temples where they were praying for Muslims. While all the time, we curse them, and teach our generations to call them "infidels" ;, and to hate them.

We immediately jump in a 'knee jerk reflex' to defend Prophet Mohammad when someone accuses him of being a pedophile while, at the same time, we are proud with the story in our Islamic books that he married a young girl seven years old [Aisha] when he was above 50 years old.

I am sad to say that many, if not most of us, rejoiced in happiness after September 11th and after many other terror attacks. Muslims denounce these attacks to look good in front of the media, but we condone the Islamic terrorists and sympathize with their cause. Until now our 'reputable top religious authorities have never issued a fatwa or religious statement to proclaim Bin Laden as an apostate, while an author, like Rushdie, was declared an apostate who should be killed according to Islamic Shari'a law just for writing a book criticizing Islam.

Muslims demonstrated to get more religious rights as we did in France to stop the ban on the hijab (head scarf), while we did not demonstrate with such passion and in such numbers against the terrorist murders. It is our absolute silence against the terrorists that gives the energy to these terrorists to continue doing their evil acts.

We Muslims need to stop blaming our problems on others or on the Israeli/Palestinian conflict. As a matter of honesty, Israel is the only light of democracy, civilization, and human rights in the whole Middle East.

We kicked out the Jews with no compensation or mercy from most of the Arab countries to make them "Jews-free countries" while Israel accepted more than a million Arabs to live there, have their own nationality, and enjoy their rights as human beings.
In Israel, women cannot be beaten legally by men, and any person can change his/her belief system with no fear of being killed by the Islamic law of 'apostasy, ' while in our Islamic world people do not enjoy any of these rights.

I agree that the 'Palestinians suffer, but they suffer because of their corrupt leaders and not because of Israel. It is not common to see Arabs who live in Israel leaving to live in the Arab world. On the other hand, we used to see thousands of Palestinians going to work with happiness in Israel, its 'enemy. If Israel treats Arabs badly as some people claim, surely we would have seen the opposite happening.

We Muslims need to admit our problems and face them. Only then we can treat them and start a new era to live in harmony with human mankind. Our religious leaders have to show a clear and very strong stand against :
polygamy, pedophilia, slavery, killing those who convert from Islam to other religions, beating of women by men, and declaring wars on non-Muslims to spread Islam.

Then, and only then, do we have the right to ask others to respect our religion.

The time has come to stop our hypocrisy and say it openly: 'We Muslims have to change !

H Ελλάδα ως γλωσσικό γεγονός

Χάρης Φεραίος*

ΤΟ ΑΘΛΗΜΑ του ανθρώπου το πρώτο, στην έκτη μέρα της Δημιουργίας, ήταν η «σύλληψη» του εαυτού του και του κόσμου! Τούτο υπήρξε βεβαίως γλωσσικό επίτευγμα, κατά το ότι τοποθέτησε τα δύο αυτά στοιχεία στον χώρο της γλώσσας, δίνοντάς τους δηλ. όνομα.

Όντως: Ο άνθρωπος αποδέσμευσε πρώτα τον εαυτό του από τον κόσμο, όπου, συμφυρμένος με τα άλλα στοιχεία του, περιπλανιόταν, αγνοώντας και την ύπαρξή του και τον κόσμο. Δίνοντας λοιπόν στον κόσμο όνομα, του έδωσε συνάμα όρια χώρου και όρια χρόνου. Δεν ήταν πια ο κόσμος ο χώρος μέσα στον οποίο πλάνης βρισκόταν ο άνθρωπος, αλλά το πνεύμα του ανθρώπου ήταν τώρα το «δοχείο» του κόσμου. Εκεί του καθόρισε τα όριά του, του έδωσε σχήμα και μορφή και όρισε αυτός τον τρόπο που θα ερχόταν σε επαφή μαζί του. Τώρα τα άλλα αντικείμενα του κόσμου, πέρα από τη χρήση τους, απόκτησαν και ουσία, και αυτή η ουσία καθόριζε τη χρήση. Απ' αυτή τη στιγμή διαπίστωσε ο άνθρωπος και τη διάσταση του χρόνου. «Εισέρχεται» λοιπόν στην Ιστορία.

Αυτό υπήρξε μια νέα δημιουργία! Προηγουμένως ο άνθρωπος είχε ανάγκες, τις οποίες δεν «κατείχε». Τώρα έχει επιθυμίες, και τις γνωρίζει. Μόλις η ανάγκη ικανοποιηθεί, παύει να υπάρχει. Η επιθυμία ζει πάντοτε και πριν και μετά την ικανοποίηση. Έχει δηλ. διάρκεια. Έτσι, μετά τον κόσμο, ο άνθρωπος κατέκτησε ακολούθως και την ύπαρξή του. Και όπως ο Σπύρος Κυριαζόπουλος λέει, «Τώρα υπάρχει και συγχρόνως έχει την ύπαρξίν του, θέλει και συγχρόνως γνωρίζει την θέλησίν του…». Αφού έτσι ξεχώρισε, και όρισε τον εαυτό του ο άνθρωπος, κύκλωσε μετά τον «αντι-κείμενο» πια κόσμο, και περιορίζοντάς τον στον χώρο της γλώσσας, τον υπόταξε. Άρχισε έτσι και να δημιουργεί τον κόσμο στο πνεύμα του. Με δημιουργό αυτή τη φορά τη γλώσσα. Αυτό, ως γλωσσικό γεγονός, ολοκληρώνει το πρώτο μέγα άθλημα του ανθρώπου. Από τη στιγμή που μπορούσε ο ίδιος να «αναδημιουργεί» τον κόσμο, «ανήλθε» και στον πολιτισμό.

Ο μύθος δηλοί, ό,τι άλλωστε είπαμε ξανά απ' αυτή τη στήλη: Η γλώσσα δεν είναι απλώς ένα εξάρτημα με το οποίο ο άνθρωπος εξωτερικεύει τον εαυτό του ή τον κόσμο, αλλά το μέσο με το οποίο εσωτερικεύει και τον κόσμο και τον εαυτό του. Η γλώσσα δηλ. είναι που συλλαμβάνει τον άνθρωπο, και τον κόσμο, και εκείνη είναι που ξαναδημιουργεί και τον άνθρωπο και τον κόσμο. Η γλώσσα μπορεί να εσωτερικεύει το σύμπαν, ώστε να δημιουργεί ύστερα το παν!

 

***

Η ανάλυση αυτή σημαίνει, ότι η γλώσσα δεν αποτελεί ένα απλώς κοινό χαρακτηριστικό όσων απαρτίζουν μια φυλή, που τη διακρίνει από άλλες, όπως είναι αίφνης το χρώμα του δέρματος, ή η κατατομή του προσώπου. Αφού είναι το μέσο που εσωτερικεύεται ο κόσμος, είναι και τεκμήριο του τρόπου με τον οποίο προσέλαβε αυτή η φυλή τη νομοτέλεια εκείνου του κόσμου. Είναι συνεπώς το τεκμήριο της όποιας πνευματικής συγκρότησης ενός λαού, και βεβαίως ενός έθνους.

Εδώ αρχίζει το δεύτερο μέγα έργο της γλώσσας. Διότι ως χώρος όπου συλλαμβάνεται η δομή του κόσμου, είναι και η μήτρα όπου γεννιέται ο πολιτισμός! Η γλώσσα, εκείνη που οδήγησε στην εσωτερίκευση του κόσμου, τώρα οδηγεί, ως λόγος, στην εξωτερίκευση αυτού που ο άνθρωπος συνέλαβε ως δομή του κόσμου. Του δίνει τον τρόπο να εκφράσει ό,τι δημιούργησε στο πνεύμα του, είτε εργάζεται με τις λέξεις είτε με τον λίθο είτε με τον ήχο. Ως «λόγος» πια, αλλά με την αρχαία του έννοια, που δεν είναι μόνο τρόπος ομιλίας, όσο τρόπος ύπαρξης.[1]* Ή για να το πούμε πιο περιγραφικά, τρόπος να συλλαμβάνεις, να οργανώνεις και τελικά να εξωτερικεύεις. Αυτή είναι η λειτουργία της γλώσσας που δημιούργησε και τους μεγάλους πολιτισμούς. Εκείνους που παιδαγώγησαν την ανθρωπότητα.

Εξέχον παράδειγμα γλώσσας, που γέννησε, αλλά και στη συνέχεια αναγέννησε πολιτισμό, είναι εκείνη που έφεραν τα ελληνόφωνα φύλα, ερχόμενα στην (μετέπειτα) Ελλάδα. Στην πραγματικότητα αυτή η «μετέπειτα» Ελλάδα, ως τρόπος πολιτισμού, είναι γλωσσικό γεγονός. Αυτό και θα αναλύσομε στο επόμενο.

 

Ό,τι καταδεικνύει πως η Ελλάδα ως τρόπος πολιτισμού, αποτελεί γλωσσικό γεγονός, είναι καθεαυτή η διαδικασία γένεσης της τρίτης φάσης του, που καλείται Κλασσική. Θυμίζω ότι κατερχόμενα στην Ελλάδα τα ελληνόφωνα φύλα δεν έφεραν μαζί τους καμιά τέχνη. Αντίθετα βρήκαν εδώ να ακμάζει ένας λαμπρός αριστοκρατικός, εύθυμος πολιτισμός κομψότητας και χάρης, ο Μινωικός, τον οποίο, ως Αχαιοί, αναδημιούργησαν σε Μυκηναϊκό. Τον δεύτερο μεγάλο πολιτισμό που γεννούσε η Ελλάδα.

Πολύ ενωρίς όμως συνειδητοποίησαν, ότι ο πολιτισμός αυτός δεν ήταν αντάξιος, ούτε του λαμπρού πολιτισμού που βρήκαν, σημαντικότερο δε, ούτε αυτού που εκείνοι κόμισαν ερχόμενοι στην Ελλάδα: Της παντοδύναμης δηλ. ελληνικής τους γλώσσας! Γλώσσας όντως μοναδικής, καθώς είναι η μόνη της οποίας οι λέξεις έχουν αιτιώδη σχέση (όχι συμβατική) με αυτό που ονομάζουν. (Ως ετυμολογία είναι, όπως θεωρεί ο Πλάτων, η «αιτιώδης σχέση λέξεων και όντων»). Γλώσσα δε με αυστηρή (μαθηματική) εσωτερική δομή, που της επιτρέπει να αναπαράγει λέξεις με γεωμετρική πρόοδο (οι ελληνικοί λεκτικοί τύποι ανέρχονται στα 90 εκατομμύρια, ενώ οι λατινικοί μόλις στα 9!), και, ιδίως, να αναπαράγεται εξελισσόμενη ως μορφή, με τη φάση των πολιτισμών που παράγει. (Ομηρική, Αττική, Ελληνιστική κοινή...). Κάτι σημαντικότερο λοιπόν διαισθάνονταν, ότι μπορούσε να δημιουργήσουν, ως συγκερασμός, αυτή η γλώσσα και εκείνη η τέχνη.

Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο, και όταν ήλθαν οι Δωριείς, το τελευταίο και αυστηρότερο των ελληνόφωνων φύλων, έθεσαν και τυπικά τέρμα στο, τριών μόλις αιώνων, Μυκηναϊκό «πείραμα», έζησαν μετά στη συλλογή για τρεις σιωπηλούς αιώνες, (τους καλούμενους «σκοτεινούς») μέτρησαν ό,τι εύκοσμο βρήκαν, προσμέτρησαν ό,τι κοσμογονικό κόμιζαν, ώσπου απ' εκείνη τη συλλογή ξεπήδησε φωτεινό μετέωρο ο Όμηρος, απ' όπου γεννήθηκε (τρίτος ελληνικός) ο λαμπρός Κλασσικός πολιτισμός: Ο πολιτισμός του «λόγου». Εκφραζόμενου δε όχι μόνο στις έμψυχες λέξεις, αλλά και στον άψυχο λίθο. Διότι και ο λίθος που ανυψώθηκε ώστε να αποτελέσει τους κίονες του Παρθενώνα, δεν είναι μια ξηρή γεωμετρική σύνθεση δομικών στοιχείων, έστω και ύψιστης κομψότητας. Είναι σαν μια πρώην εύπλαστη ύλη, (της πρώτης ημέρας της δημιουργίας) η οποία, «θεία εντολή», («είπε και γεννήθηκεν», που λέει ο Ελύτης) ανυψώθηκε για να στηρίξει τον θριγκό, (απολιθωμένη σε «γόνιμη στιγμή»[2]) ακολουθώντας σ' αυτή τη διαδικασία (μείωσης-έντασης) τη νομοτέλεια του ελληνικού λόγου! Του οποίου μάλιστα τη «δομή» συμβολίζοντας, εκφράζει αισθητικά.

Γλωσσικό γεγονός λοιπόν ο κλασσικός πολιτισμός της Ελλάδας! Τόσο ως Αντιγόνη του Σοφοκλή, όσο και ως Θεά Νίκη του Φειδία, και Παρθενώνας του Ικτίνου. Και σημαντικότερο: Γλωσσικό γεγονός ήταν η Ελλάδα, όχι μόνο στην ακμή της. Γλωσσικό γεγονός, που υπήρξε και σωτήριο, ήταν και στην παρακμή της! Το «παραδοξολόγημα» θα ερμηνευθεί βεβαίως:

Είναι γνωστό, ότι στην εσχατιά της πρώτης π.Χ. χιλιετίας, ο ελληνισμός είχε φτάσει σε έσχατο όριο πνευματικής παρακμής! Σε βαθμό, που έμοιαζε φαντασιακή η επιβίωσή του ως ιστορικού λαού. Αφότου, αντικατέστησε το (πολιτικό) άθλημα του «κοινωνείν» με το σοφιστικό… «δικαίωμα» του «ιδιάζειν», κατέληξε να ενσαρκώνει τον αποκρουστικό τύπο του «γραικύλου», των ρωμαϊκών χρόνων. Άτομο πια, (όχι πολίτης) εγκλωβίστηκε, ακοινώνητο, σε έναν ασφυκτικό κλοιό επιθανάτιου ρόγχου.

Από τον θανάσιμο εναγκαλισμό τον εξήγαγε και πάλι η γλώσσα: Κι αν όλα τα είχε χάσει ο γραικύλος, δεν έχασε εκείνη τη γλώσσα του. Γλώσσα που, εξ ανάγκης, οι Ρωμαίοι χρησιμοποίησαν, ως συνεκτικό θεμέλιο της κοσμοκρατορίας τους, και στην οποία ήταν φυσικό, διά των Αποστόλων του, να μιλήσει ο Χριστός. Γλώσσα, θυμίζω, που κατ' εξοχήν λειτουργεί ως μέσο εσωτερίκευσης του κόσμου. Εκείνη λοιπόν η «κοσμογόνος» ελληνική γλώσσα εσωτερικεύοντας το άγγελμα του Χριστού, για τον καινό τρόπο αναζήτησης της «αλήθειας», (αρχέγονου ελληνικού «αιτήματος») αμέσως «ανέγνωσε» τον νέο τρόπο του «κοινωνείν», (αρχέγονη ελληνική αρετή) σε νέα τώρα «κοινωνία της άνω πόλης»! Συγκλονισμένη εξήλθε από τη νάρκη, περιήλθε σε τρεις πάλι αιώνες συλλογής, και γέννησε μετά τον τέταρτο υπέρλαμπρο ελληνικό πολιτισμό, και τέταρτη μεταμόρφωση γλώσσας, βεβαίως τη Βυζαντινή κοινή.

Γλωσσικό γεγονός, λοιπόν, η σωτηρία του ελληνισμού από την παρακμή, και κατεξοχήν γλωσσικό γεγονός η Βυζαντινή κοσμο-πολιτεία λαών. Γλωσσικό όμως γεγονός και η περιπέτεια της πέμπτης μεταμόρφωσης της γλώσσας, της Νεοελληνικής κοινής. Περί της «περιπέτειας» όμως, στο επόμενο.  

 

Είδαμε στα προηγούμενα, πώς η γλώσσα δημιούργησε ό,τι σήμερα είναι γνωστό ως πολύμορφος, και ιδίως (αν παραφράσομε τον Αισχύλο) πολυθρέμμων ελληνικός πολιτισμός. Και, που είναι το καταλυτικό, διαπιστώσαμε πώς εκείνη η κοσμογόνος γλώσσα, έσωσε την Ελλάδα από ιστορικό θάνατό της στους ρωμαϊκούς χρόνους, καθόσον, παρηκμασμένοι οι τότε πρόγονοι, με χαμένο κάθε ίχνος πνευματικής αρετής, διατήρησαν εντούτοις ζώσα την ελληνική τους γλώσσα. Κι εκείνη τους έδωσε ως ανταμοιβή άλλη μια χιλιετία πολιτισμικής κοσμοκρατορίας.

Πνευματική παρακμή έπληξε πάλι τον ελληνισμό, ένα σχεδόν αιώνα πριν την Άλωση (το έτος 1354), τότε που «εγκατέλιπε» τη δική του «πηγήν ύδατος ζωής» και «ώρυξεν εαυτώ φρέαρ συντετριμμένον», προσπαθώντας να «ξεδιψάσει» στα πηγαδίσια λασπόνερα του Θωμά Ακινάτη, αναμένοντας τάχα «ανατολή» κάποιου λαμπρού φωτός προερχόμενου από... δυσμών, «εκ της Εσπερίας»! Από δυσμών όμως (την Αδριανούπολη) ήλθε, 99 χρόνια μετά, μόνο ο Μωάμεθ! Πέρασαν έτσι άλλα 368 χρόνια σκότους. Στα οποία όμως, σε γόνιμη εθνική σιωπή ο ελληνισμός, συγκεντρώθηκε πάλι σε ενδοσκόπηση, παρασκευάζοντας νέα αναγέννησή του. Και παρότι «εν δουλεία», παρήγαγε πέμπτη μεταμόρφωση της παντοδύναμής του γλώσσας, την περίκομψη Νεοελληνική κοινή! Εν όψει βεβαίως νέου γλωσσικού γεγονότος: Της πέμπτης πολιτισμικής του εξόρμησης, με περίλαμπρο τώρα μετέωρο ως προπομπό, τον Διονύσιο Σολωμό.

Πλην όμως! Το νέο αυτό γλωσσικό γεγονός, ως νεοελληνική φωταδιστική περιπέτεια πια, ήδη οδηγεί το έθνος ξανά στα έσχατα. Παρωνυχίδα τους δε είναι απλώς η κατ' έτος επαναλαμβανόμενη γλωσσική πανωλεθρία των μαθητών μας στις εξετάσεις. Άλλο είναι το τεκμήριο της συντέλειας. Και όχι τόσο η τηλεοπτική αγραμματοσύνη, εκφερόμενη και με πρωτοφανή αυθάδεια, με εκείνα τα, «οι προγόνοι μας» και «οι προέδροι μας» και οι «φιλάθλοι μας», ή η αντίστοιχη των «παραθυροδίαιτων» βουλευτών μας, για κάποιο «δεκαετή ομόλογο», και την «επιδεινόμενη κατάσταση». Είναι ο ανελλήνιστος λόγος των, εντούτοις άψογων στην επιστήμη τους, νεαρών πανεπιστημιακών μας! Όταν ένας δημοσιογράφος λέει αυτάρεσκα στο τηλεοπτικό γυαλί «ειρήσθω εν παρόδω να πω», είναι φυσικά τραγέλαφος. Όταν όμως ένας καθηγητής λέει «λόγον του ότι» (αντί βεβαίως «λόγω του ότι») αυτό ακριβώς είναι η συντέλεια. Διότι πανηγυρικά πιστοποιεί πως οι λέξεις δεν έχουν πια αιτιώδη σχέση, με ό,τι ονομάζουν.[3]  Πράγμα που όπως είδαμε, αποτελώντας το κατ' εξοχήν ιδιοπρόσωπο της ελληνικής γλώσσας, της έδωσε και τη δυνατότητα αναμορφούμενη να επιβιώνει για τρεις χιλιάδες χρόνια, σηματοδοτώντας και παράλληλη επιβίωση του ελληνισμού, ως πολιτισμικού γεγονότος. Πώς θα αντιληφθεί όμως εκείνος ο νεαρός, ποια γλωσσική άβυσσος τον χωρίζει από τις λέξεις που χρησιμοποιεί, αφού ποτέ δεν τον δίδαξε το σχολείο του την αρχαία γλώσσα, και συνεπώς δεν αισθάνθηκε ποτέ ούτε τη γοητεία, ούτε συναισθάνθηκε τη λειτουργία δοτικής, μετοχής, ή απαρεμφάτου, και κυρίως τη διαδικασία γένεσης της Νεοελληνικής, εκείνης που φαντάζεται πως χρησιμοποιεί; Όταν δεν γνωρίζει την ετυμολογία των ελληνικών λέξεων, τότε αυτές δεν αποτελούν παρά συμβατική ομαδοποίηση γραμμάτων του αλφαβήτου, και ουδέν πέραν τούτου. Όταν δεν γνωρίζει ότι η πιο κοινή νεοελληνική λέξη «αλήθεια», είναι προϊόν των αρχαίων «ου λήθη», με ό,τι αυτό σημαίνει σε σχέση με εκείνο που στο Α' μέρος αναφέραμε ως τρόπο «γλωσσικής εσωτερίκευσης» του κόσμου και της δομής του από τον άνθρωπο, (ως εσχατολογική δηλ. στάση του απέναντι στον αντι-κείμενο κόσμο), τότε θα διερωτηθεί και το έξης απλό: Αφού πρόκειται απλώς για συμβολισμό, γιατί να μη χρησιμοποιώ εκείνον λ.χ. της αγγλικής (truth) που είναι και συντομότερος! (Μια συλλαβή, όχι τέσσερις...) Αλλά ποιος θα τα σκεφθεί αυτά; Το (ούτως ή άλλως αντισυνταγματικό) Υπουργείο της Παιδείας, δέσμιο (έσωθεν και έξωθεν) συνδικάτων και κομμάτων, ή η (εθναρχικά υπεύθυνη) Εκκλησία, δέσμια εκείνη άλλης μονοτροπίας; Ας γνωρίζουν όμως όλοι: Λαός που δεν έχει γλώσσα εθνική, συνεκτική και οργανωμένη, που αλλιώτικα σκέφτεται και αλλιώτικα μιλά, είναι καταδικασμένος να χαθεί στο έρεβος της Ιστορίας. Λαός δε, που ενώ έχει γλώσσα, επιμένει να την αγνοεί, ο λαός αυτός όχι μόνο θα χαθεί, αλλά θα χαθεί κάτω από το ειρωνικό μειδίαμα της Ιστορίας. Γι' αυτό, λέει ο γράφων, όσοι δεν εργάζονται για τη γλώσσα, ας γνωρίζουν ότι εργάζονται για την εξαφάνισή τους.

 

[1] Εν αρχή ην ο «λόγος» δεν είπε ο «ελληνιστής» Ιωάννης...

[2] Κατά προσφιλή έκφραση του Π.Α. Μιχελή.   

[3] Την «αιτιώδη σχέση λέξεων και όντων» που έλεγε ο Πλάτων.

 

* O Χάρης Φεραίος είναι διδάκτωρ του ΕΜΠ.

 

πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Φιλελεύθερος, Ιούνιος 2014.

 

πηγή: Aντίφωνο

Τοξικοί άνθρωποι: βγάλτε τους από τη ζωή σας

Κυριακή, Αυγούστου 24, 2014

Η ενέργεια – και συγκεκριμένα η θετική ενέργεια – αποτελεί πολυτέλεια τη σύγχρονη εποχή.

Παντού γύρω μας υπάρχουν άνθρωποι που ρουφάνε όλη τη θετική μας ενέργεια, προκειμένου να τροφοδοτήσουν την ακόρεστη πείνα τους για απαισιοδοξία, αρνητισμό και καταστροφή.

Το αποτέλεσμα είναι να νιώθουμε μονίμως συναισθηματικά εξαντλημένοι.

Αυτά τα «ψυχολογικά βαμπίρ» χαρακτηρίζονται συχνά από διαταραχές και έχουν την τάση να είναι:

- Άτομα αδιάκριτα, χωρίς όρια

- Άτομα με τάσεις υπερβολής που παρουσιάζουν κάτι ασήμαντο ως τραγικό

- Άτομα επικριτικά που βρίσκουν ελαττώματα στους πάντες και τα πάντα

- Άτομα που γκρινιάζουν συνεχώς που δεν ικανοποιούνται με τίποτα

- Άτομα αδιάλλακτα που δε συμφωνούν ποτέ με τους άλλους

- Άτομα απαιτητικά και επίμονα

- Άτομα αρνητικά και απαισιόδοξα

- Άτομα που δεν αποδέχονται τις ευθύνες τους και κατηγορούν πάντα τους άλλους για τις πράξεις και τα προβλήματά τους

Δείτε τρεις χρήσιμες στρατηγικές που θα σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε ένα τέτοιο άτομο που υπάρχει στη ζωή σας.

1. Αναγνωρίστε τα σημάδια νωρίς

Η αρνητική φύση αυτών των ανθρώπων δεν είναι πάντοτε προφανής εκ πρώτης όψεως.

Οι ιδιοτροπίες τους μοιάζουν αρχικά ασήμαντες, οι ιστορίες τους μοιάζουν ενδιαφέρουσες και ο δραματικός τόνος στη φωνή τους μοιάζει θεατρικός. Σιγά-σιγά όμως αποκαλύπτεται το πραγματικό τους πρόσωπο και εσείς δεν πρέπει να αγνοήσετε τις ανησυχητικές ενδείξεις.

2. Περιορίστε τις επαφές

Από τη στιγμή που θα εντοπίσετε το «βαμπίρ», προσπαθήστε να περιορίσετε το χρόνο που περνάτε μαζί.

Εάν πρόκειται για ένα άτομο που βλέπετε συχνά, βάλτε τα όριά σας. Επειδή τα άτομα αυτά χώνουν τη μύτη τους παντού και παίρνουν την πρωτοβουλία να ανοίγουν συζήτηση, μην ξεχνάτε να τονίζετε ότι βιάζεστε τρομερά ή ότι έχετε πολλή δουλειά και πολλές υποχρεώσεις.

3. Μην πέσετε στην παγίδα τους

Όσο κι αν θέλετε να πιστέψετε ότι μπορείτε να βοηθήσετε αυτά τα άτομα, το πιο πιθανό είναι ότι δεν μπορείτε.

Οι χρόνια αρνητικοί άνθρωποι είτε αντιστέκονται στην εξωτερική βοήθεια, είτε «δημιουργούν» μονίμως νέα προβλήματα στη ζωή τους. Η λύση στο πρόβλημά τους είναι θέμα ειδικού κι έτσι πρέπει να κάνετε το παν για να προστατεύσετε τον εαυτό σας.

Μην σπαταλάτε λοιπόν την θετική σας ενέργεια σε άτομα που δεν θα την εκτιμήσουν και αφιερώστε το χρόνο σας σε θετικούς ανθρώπους που θα σας γεμίσουν χαρά και ζωντάνια.

Πηγή eyedoll.gr

Thessaloniki Arts and Culture  http://www.thessalonikiartsandculture.gr